Fragment uit De Terugkeer (2010)

Scholieren, artiesten en leden van de eerste generatie Indische Nederlanders waren er gisteren bij, bij de feestelijke presentatie van het educatieve stripboek ‘De Terugkeer’ over Nederlands-Indië in Bronbeek. “Ze wilden doorlezen, om te weten hoe het zou aflopen” , vertelde een lerares van de scholieren die de eer hadden gehad het stripboek te testen.

Historisch verantwoord en toch leuk
In de verschillende optredens stond centraal hoe belangrijk het is dat nieuwe generaties weten wat er in de voormalige kolonie is gebeurd. Ernst Jansz nam het eerste exemplaar van het stripboek in ontvangst en gaf een intiem optreden. Initiatiefnemer Erry Stové, voorzitter van het Indisch Herinneringscentrum Bronbeek, Joost van Bodegom, voorzitter Stichting Herdenking 15 augustus 1945, en scenarioschrijver van de strip Ruud van der Rol vertelden over de totstandkoming van het project. Alles in het boek is historisch verantwoord, tot aan de kleinste details aan toe. Ricky Risolles, het alter ego van presentator Jaro Wolff, zorgde voor een luchtig element. Hij was er bij via een ‘live’-verbinding met Bali, of was het toch Tilburg?

Invloed van geschiedenis
De Terugkeer is een educatief stripboek voor jongeren van 13 tot 16 jaar, dat samen met lesmateriaal als Nationaal Geschenk wordt aangeboden aan de middelbare scholen in een oplage van 200.000 stuks. De strip, getekend door Eric Heuvel in opdracht van Indisch Herinneringscentrum Bronbeek, gaat over de geschiedenis van Nederlands-Indië. De jaren voorafgaand aan de Tweede Wereldoorlog komen aan bod, de gebeurtenissen tijdens de oorlog, de onafhankelijkheidsstrijd, de repatriëring en de verschillende manieren waarop de gebeurtenissen van toen nog altijd doorwerken in de huidige tijd. Het stripboek is een vervolg op de educatieve strips ‘de Ontdekking’ over de Tweede Wereldoorlog, en ‘de Zoektocht’ over de Jodenvervolging.

Jappendeken
Mijn opa zou blij geweest zijn met het stripboek ‘De Terugkeer’. Hij zou het gezien hebben als een toegankelijke en mooie manier om de leemte aan kennis over die verzwegen geschiedenis aan te vullen. Hij overleefde de dwangarbeid, maar heeft nooit iets verteld over wat er gebeurd is. Eenmaal in Nederland werd hij soms ’s nachts gillend wakker. Maar de verhalen over de oorlog kon hij niet vertellen, zo pijnlijk waren ze. Het was aan mij, zijn kleindochter, om iets van zijn verhalen over te brengen. Daarom had ik voor mijn eigen optreden, twee nummers uit mijn theatervoorstelling ‘Deze en genen’ uit 2005,  de ‘Jappendeken’ (zo werd hij bij ons thuis genoemd) meegenomen, het enige voorwerp dat mijn opa mee  heeft genomen uit het kamp in Birma. Of er nog mensen van de eerste generatie aanwezig waren? Een stuk of zes mensen staken bibberig hun hand op.