‘Kaja Wolffers. Hmm. Wie is deze 3e generatie Indo ook al weer?’ ‘Is hij niet de-zoon-van Marion Bloem?’ Begint er al iets te dagen? ‘O ja, doet hij niet iets in de mediawereld?’ Kaja (40 jaar) is creative director bij NL film. In een ontspannen gesprek vertelt hij over zijn werk en zijn roots.

NL Film
Drie jaar geleden is Kaja Wolffers begonnen bij NL Film, een productiemaatschappij die films en televisieprogramma’s maakt voor vrijwel alle zenders. ‘NL Film kenmerkt zich met goed gemaakte televisieprogramma’s. Denk aan Popoz, Penoza, Spangas. In het verleden hebben we ook films gemaakt zoals Verliefd op Ibiza, Alibi etc. Momenteel draait onze film Mannenharten in de bioscoop,’ vertelt deze Indische creative director.

Creative director
‘Mijn werk bestaat eigenlijk uit een aantal werkzaamheden. De ene dag kunnen schrijvers of regisseurs langskomen met een idee. Ik bekijk of ik dat verder kan ontwikkelen en kan verkopen aan één van de zenders. Op het andere moment ga ik langs zenders. Ik neem boekjes mee en vertel enthousiast waarom een dramaserie leuk is voor RTL4 of SBS. Daarna is het eigenlijk afwachten of het idee wordt geaccepteerd, daar kan veel tijd overheen gaan. Ik word weer actief op het moment als de eerste beelden en montage worden afgeleverd. Vervolgens ontwikkelen we dit om het gewenste resultaat te krijgen.’

Kaja op de werkvloer / Foto: Wynand Chocolaad

Kaja op de werkvloer / Foto: Wynand Chocolaad

Kabels vasthouden
Vroeger stortte Kaja zich op een exact vak, namelijk scheikunde. Hij dacht dokter te willen worden. ‘Mijn ouders zijn allebei half creatief. Ik zag mij zelf niet in die wereld, daar wilde ik eigenlijk ver weg van blijven’ geeft Kaja toe. Toch stuurde deze zoon van een Hollandse vader en Indische moeder open sollicitaties  naar John de Mol en Joop van de Ende Productions. Kaja denkt terug aan het begin, hoe hij kabels mocht vasthouden tijdens opnames. Hij werd assistent-opnameleider bij Goede Tijden Slechte Tijden. Daarna werd hij opnameleider bij Goudkust, om vervolgens op de regisseursstoel terecht te komen bij o.a. Onderweg naar Morgen, Costa en nog vele andere series . ‘Ik ben trots op de plek waar ik nu sta als creative director. Ik heb vooral veel geleerd doordat ik onderaan ben begonnen, op deze manier ben ik het vak steeds beter gaan begrijpen.’

“Indisch zijn is veel meer dan de bepaling van iemands karakter.”

Indische films
Gaat Wolffers binnenkort een Indische film ontwikkelen? Kaja weet geen goede verhaallijn voor een Indische film: ‘Films moeten sterke personages hebben met een bepaalde achtergrond. Voor mij is het Indisch-zijn veel meer dan de bepaling van iemands karakter. Het is heel moeilijk om in een verhaal te vertellen wat een cultuur echt inhoudt. Je komt toch weer in een soort van cliché terecht. Gezelligheid met families en lekker eten, dat is voor mij niet de kern van een Indisch verhaal. Anders zal het weer zo’n historisch verhaal worden zoals dat een blanke een Indo komt redden.’

Kaja Wolffers. Foto: Fréderique Vlamings

Kaja Wolffers. Foto: Fréderique Vlamings

Onderscheid
‘Indische mensen zijn in mijn ogen Nederlanders die Indisch bloed hebben en die door culturele verschillen gevormd zijn. Mensen uit Nederlands-Indië probeerden altijd heel erg hun best te doen omdat ze voor hun gevoel iets te compenseren hadden. Ze wilden zich heel nadrukkelijk onderscheiden van de Indonesiër.’ Dan komt er een herkenbaar momentje voor mij, als Kaja vertelt dat hij zichzelf nog steeds betrapt op het feit dat hij nadrukkelijk het verschil tussen Indonesisch en Indisch uit wil leggen. ‘Het is eigenlijk achterlijk, een idiote tic. Ik verbeter mensen nog altijd als ik Indonesisch word genoemd. Is het omdat het wat chiquer staat om jezelf Indisch te noemen? Haha, het zit er helemaal ingeramd door mijn omaatje.’

“Ik verbeter mensen die mij ‘Indonesisch’ noemen.”

Bamboe
Indisch zijn is voor Kaja vergelijkbaar met een bamboeplant. ‘ Je moet een beetje buigbaar als bamboe zijn in je leven. Meebuigen wanneer situaties tegenzitten, maar tegelijkertijd keihard zijn. Aan de ene kant taai en ambitieus zijn en aan de andere kant geven als het nodig is. Een bamboeplant waait nooit om, maar een oude Eik van 300 jaar kan omvallen tijdens een storm die wij onlangs hadden. Dat is voor mij een beetje dat Indisch-zijn, maar het betekent voor mij ook respect hebben voor ouderen en naar elkaar luisteren voordat je wilt gaan strijden. Ik zeg niet dat ik dit zelf perfect doe, want ik heb ook Hollands bloed in mij.’ geeft Kaja toe.

Mata gelap
‘Heel veel Indo’s die ik ken en in het vak meemaak, zijn hele aardige mensen die altijd blijven teruglachen en niet zeggen wat ze dwars zit. Overal in meegaan en dan op een gegeven moment wordt het mata gelap en dan ontploft er woede. Het grappige is dat ik dit nog heel vaak herken in mijzelf maar ook in heel veel Indo’s met wie ik werk. Het is misschien bij de tweede generatie meer zichtbaar. Je gaat overal een beetje in mee en dan op een gegeven moment barst het uit. Westerlingen zeggen gelijk waar het op staat, je hebt dan gelijk je frustratie eruit.’

'Hoe heet dat Indonesisch woord?' Lattà? - Foto: Angelo Vodegel / Indisch3.0 2013

‘Hoe heet dat Indonesisch woord?’ Lattà? – Foto: Angelo Vodegel / Indisch3.0 2013

Lattà
Als ik Kaja vraag naar een typische Indisch tic, dan begint hij gelijk met zijn vingers te kraken. Maar hij denkt ook aan de woorden van zijn vader. Alleen komen we niet snel op de Indonesische term hiervoor. ‘Het is een manier om naar iemands verhaal te luisteren dat het uiteindelijk op een moeizame manier wordt verteld. Ik ben heel meegaand en beweeg dan bijna met mijn hoofd mee.’ Uiteindelijk komt het verlossende woord er lachend uit, ‘ja precies dat heet ‘Latta’.

Indonesië
‘Sinds mijn vierde jaar ga ik bijna elk jaar naar Indonesië. Het is eigenlijk een beetje een haat-liefde gevoel. Kretek vind ik heerlijk om te ruiken als ik daar aankom, dat relaxte spreekt mij ook aan. Het is een sympathiek land, maar ik schrik elke keer als er vreselijke situaties ontstaan.

Fanatieke moslims
‘Het is een unheimisch land. Heel de dag aardig tegen elkaar doen en ineens barst het los. Er rollen dan letterlijk hoofden over straat. Ik snap ook niet waarom Miss World verkiezing had moeten plaatsvinden in een islamitisch land. Het ergert mij zo als ik fanatieke Indonesische moslims ziet demonstreren, ineens komt al die woede naar boven. Uiteindelijk kunnen ze het weer voor elkaar krijgen om vrolijk glimlachend verder te gaan. Het zijn allemaal weldenkende mensen – soms lijkt het net alsof ze een uitlaatklep zoeken. Bali vind ik één van de leukere plekken.’

De film Mannenharten speelt momenteel in de bioscoop. Ik heb de film gezien. Wie van romantische verhalen houdt met een spannend ondertoontje, zal dit absoluut een aanrader vinden. Zal het de Nederlandse kerstfilm van 2013 worden?