Overpeinzingen over een koloniale erfenis
Amsterdam, 29 juni 2008
door Ed Caffin
Het Koloniaal Instituut Amsterdam
Al tien jaar woon ik in Amsterdam, en ik hou ontzettend van deze stad. De vrijheid, de openheid en de diversiteit van culturen in de stad werkt inspirerend. Ik vind het heerlijk om op een warme zomernamiddag over de grachten te fietsen. Het historisch centrum van de stad is prachtig. Soms lijkt het alsof ik al gewend ben aan de schoonheid van Amsterdam, maar fietsend word ik er aan herinnerd hoe mooi de stad werkelijk is.
De pracht en praal van de grachten zou me ook kunnen herinneren aan andere dingen. Aan 350 jaar kolonisatie van het huidige Indonesië bijvoorbeeld. Nederland werd rijk dankzij, en vaak ten koste van, de koloniën. Daar valt veel over te zeggen, maar laat ik het erbij houden dat ik het niet de meest geweldige periode in de geschiedenis vind.
En toch, het is wel een periode die pas een generatie geleden ophield te bestaan en die van belang was voor mijn eigen familiegeschiedenis. Je zou namelijk gerust kunnen zeggen dat ik, met mijn gemengd Indo-Europese bloed, een kind of nakomeling ben van de kolonie. Immers, was Nederlands-Indië er niet geweest, dan was mijn over-over grootvader nooit… etc. etc. Ik vraag me af wat ik als jonge Indo, met die koloniale erfenis moet?
Het is een lastige erfenis vind ik. De reden ligt in de uitgangpunten van het kolonialisme, waarvoor ik kort terug in de tijd ga, naar het Nederlands-Indië van een paar eeuwen geleden. Het koloniale systeem draaide puur om geld verdienen. Harde handel met een zo groot mogelijke winstmarge. De blanke heersers in de kolonie bouwden er gaandeweg een eigen samenleving op met een sterke hiërarchie. Ze plaatsen zichzelf aan de top, de “Inlander” kwam helemaal onderaan.
Er werden ook kinderen van gemengd bloed geboren, mijn voorouders, wiens groeiende aantal al snel de Indo-Europeanen werden genoemd, een tussengroep. Als je als mengbloed door je Europese vader erkend werd, kon je juridisch worden “gelijkgesteld”. Je kreeg formeel dezelfde rechten als de Nederlander (in de praktijk werkte het vaak anders), en uiteindelijk vaak ook de Nederlandse nationaliteit.
In dit hierarchische systeem keek de Indo-Europeaan vooral omhoog, naar de Hollander, en distantieerde zich met zijn eigen positie en gemengde achtergrond van de Inlander. Als Europeaan was hij beter af, want zo werkte het nou eenmaal in die tijd. Toch vind ik dat, uiteraard met een moderne blik bekeken, best wel zonde. Maar ja, zoals de Hollander zijn gaf veel meer kansen in de koloniale samenleving. Dat hij nooit helemaal aan de Hollander gelijk zou zijn, werd wel duidelijk toen hij “repatrieerde” naar Nederland.
Weer terug naar nu. Wat moet ik met die erfenis? Ik zou de koloniale periode hard kunnen veroordelen en me distantiëren van die erfenis. Want een plek in de hierarchie op basis van je afkomst, druist in tegen mijn (en ik neem aan ieders) rechtvaardigheidsgevoel. Ik zou het ook kunnen accepteren en het daarbij laten. Zelf heb ik er immers geen rol in gespeeld. Ik weet het niet…. We leven inmiddels in een andere tijd, met een heel andere tijdsgeest. Toch heeft niet alleen iemand met een Indische achtergrond, maar iedereen in Nederland op de een of andere manier iets te maken met de koloniale erfenis. Al is het alleen maar de welvaart waarin we nu leven. Hoe dan ook, het kolonialisme werd godzijdank meer dan 60 jaar geleden afgeschaft. Laten we daar in ieder geval blij mee zijn.
Waarom houdt je dat dan bezig? Met alle respect maar leeftijdsgenoten in Indonesia houden zich er ook niet mee bezig dat 300 jaar geleden de VOC van hun handelsgeld die grachtenpanden heeft gebouwd. Laten we eerlijk zijn; niet alle Nederlanders die naar Indië gingen waren gemene geldwolven die de “inlanders” eens zouden neerschoppen en hun babu besprongen. Heel veel Nederlanders vestigden zich met het idee te blijven, kregen inderdaad kinderen en erkende ze. Jah, ze hadden plantage’s, werkte als ambtenaar, hadden vaak niet te klagen, en wie kan ze dat kwalijk nemen? Je moet het ook in de tijdsgeest van toen plaatsen. De halve wereld was rond 1930-1940 in koloniale handen, en waren het niet europese overheersers dan waren het wel inlandse dorpshoofden, koningen, radja’s of sultans die vaak nog eens dictator speelde over een gebied. Dat de lokale bevolking beter af was eeuwen geleden onder de VOC deed veel inlandse stammen, kleine koninkrijken, etc besluiten om met steun van de VOC de grote overheersende koninkrijken omver te werpen.
Ik wil niet zeggen dat de VOC hier niet al te graag aan wilde meewerken voor hun eigen portemonee, maar in de meeste gevallen waren ze niet de aanstichters maar speelde ze heel slim in op onderlinge conflicten tussen inlandse krijgsheren of stammen. Maar dan praten we over eeuwen geleden. Misschien was je familie toen nog niets eens ontstaan in Indië. Misschien kwam je Nederlandse voorouder pas 100 jaar later aan, of zelfs 250 jaar later. Moet jij je dan daarvoor nu anno 2008 nog “koloniekind” noemen?
Natuurlijk…. kolonialisme is B.S.
Klar… het zijn zwarte pagina’s in de geschiedenis.
Welke geschiedenis?
De Nederlandse geschiedenis… de westerse geschiedenis… Japanse geschiedenis kun je ook toevoegen …
Jawel…. Ook de Indonesische geschiedenis….Onder Soekarno reeds zakte de nieuwe staat af tot een koloniale macht (Nieuw Guinea).
Maar dit is geen excuus voor de Nederlandse moordpartijen op de Molukken (VOC), te Atjeh (100-130 jaar terug) of onder Westerling te zuid-celebes …
Je bent Nederlander, Je bent Indische Nederlander…Je bent van Indische afkomst.
Jouw natie, ethnische groep… heeft een minder fraaie voorgeschiedenis.
Indisch-zijn in het post-koloniale tijdperk is die gifbeker leeg drinken… the good, the bad and the uglyyyy.. en uglyyyyyy was het soms…
Jammer dat zovelen van Indische afkomst mét het verdringen van die uglyheid…ook de Indische afkomst verdringen…
Proost !!!!
Dit is gewoon een overpeinzing, pikiran, van Ed, wel grappig, ik loop nl ook op die manier vaak hier rond in Den Haag. Kijk om mij heen naar al die mooie huizen….nouja we weten idd hoe dat alles tot stand is gekomen, vroeger had ik daar wel es nare gedachten bij, nu niet meer, zonde van m’n tijd.
Mijn ervaring is dat Indonesische jongeren zich wel bezig houden met wat “Nederland” gedaan heeft.Tijdens de viering van Merdeka worden er veel films uitgezonden, waarin de Nederlanders in de koloniale periode en tijdens de onafhankelijkheidsstrijd als slechte mensen worden afgebeeld.
Sommige Indonesische jongeren hebben echt een hekel aan Hollanders.
Ik ken ook verhalen van Indonesische vrouwen met een Hollandse man, waarvan de opa en oma niet op het huwelijk kwamen.
Persoonlijk vind ik het schandalig wat de Hollanders gedaan hebben in Indie.
Daarmee bedoel ik degene, inclusief de Indische-Nederlanders, die echt willens en wetens slecht waren tijdens de koloniale periode.
Maar de wanpraktijken die Indonesiers zelf aanrichten veroordeel ik net zo goed.
Ja Ed, we leven allemaal in een post-koloniale samenleving: jullie daar in NL, net zo goed als de warga negara’s en Indonesiërs way over there en Indisch Edje hier aan de andere kant. In dat opzicht zijn we allemaal misschien wel ‘koloniekinderen’.
Want niet alleen in de voormalige kolonieën, maar ook in het land van de kolonisator is die verleden tijd nog altijd van invloed op het heden. En op het recente verleden.
Kijk naar de voorbeelden uit het Soekarno-tijdperk, die I4E aanhaalde. Kijk naar de herdenking vandaag van Keti Koti (afschaffing van de slavernij), hier in Suriname en zoals ieder jaar in Amsterdam Z.O. (weliswaar niet echt ‘recent verleden’ aangezien het nu 145 jaar na dato is, maar men zal het vast niet ongemerkt voorbij laten gaan). We kunnen met z’n allen wel zeggen dat dat allemaal “zo ontzettend lang geleden is”. In deze digitale tijd van supersnelle communicatie en nieuwsverspreiding is dat ogenschijnlijk ook zo: post je nu wat op het net, dan is het enkele momenten daarna al niet eens meer het meest recente bericht. Maar die koloniale gedachten zitten zo diep ingebakken in de samenlevingen waar het betrekking op heeft, dat die verleden tijd, nog altijd niet ‘voltooid verleden tijd’ is. Kijk naar Indonesië, waar een papua nog steeds vele malen lager op de sociale ladder staat dan een Javaan of Sundanees. Of hier in Suriname, waar een bosneger een stuk kansarmer is dan een stadscreool, laat staan dan een Hindustaan of (wederom) een Javaan.
Jahaa, die Javanen, die destijds ‘niets meer dan Inlanders’ waren hebben het toch nog best ver geschopt in de voormalige Nederlandse kolonieën. Maar goed, dat terzijde.
Er heeft ook een koloniale kruisbestuiving plaatsgevonden. In Indië waren Surinaamse verpleegsters en later ook Surinaamse soldaten actief. In Suriname kwamen sinds 1890 tienduizenden ‘Javaanse’ contractarbeiders (het waren niet alleen maar Javanen), tijdens de oorlogsjaren waren het foute (Indische) Nederlanders uit Indië en na de onafhankelijkheid van Indonesië ook een aantal Molukse en Indische ex-KNILlers.
Op Curacao kwam ik enkele jaren geleden een Javaans-Surinaamse kokkie tegen in een Indonesisch restaurant, gerund door… Peruanen (kweet niet waar die in dit verhaal precies passen, hhh). En het gaat maar door. Sinds enkele decennia heb je hier ook een handjevol Turkse Nederlanders, om nog maar verder af te dwalen. O.k. genoeg over die kruisbestuiving.
Wat wilde ik ook alweer aangeven? Ongemerkt (of niet?) leven we allemaal in een post-koloniale samenleving. Alleen degenen die zich erin verdiepen, die hun eigen koloniale geschiedenis de moeite waard vinden om te onderzoeken, die zullen de link leggen. Voor anderen is het gewoon een gegeven dat die white male supremacy nog altijd voortduurt, ten koste van alles dat niet voldoet aan die ‘upper class standard’. Het zit zo in ieders hersens ingebakken/voorgeprogrammeerd/geïndoctrineerd dat zij op velerlei gebied toonaangevend zijn en dat de rest ondergeschikt is. Ik herinner me altijd het verhaal van m’n zus die vertelde dat, tijdens een reis door ‘de gordel blablabla’ (sorry, ik vind het zo’n afgezaagde term) een Indonesische man zich tegenover haar verontschuldigde voor de donkere kleur van zijn huid. Alsof die kleur op zich reden is om je voor te schamen,
om je zodanig minderwaardig te voelen tegenover iemand uit ‘het westen’ dat je ‘sorry’ zegt… Sorry? Voor wat??? Je zou haast, vanuit het Nederlandse bloed dat in je stroomt, sorry tegen hèm willen zeggen. Dat ‘de Hollanders’ blijkbaar zoveel schade hebben aangericht dat zelfs nu nog mensen in Indonesia Merdeka zich zo minderwaardig voelen… Bah, je wordt er haast ziek van.
Don’t get me wrong… persoonlijk heb ik niets tegen de ‘Hollanders’ van nu. Hoewel, niets? Ik kan me ontzettend aan ze storen als het gaat om het over één kam scheren van alles dat volgens hen ‘Indisch/Indonesisch’ is. Maar dat geldt ook voor Indo’s hoor. Ik vind het echt erg, dat velen van ons… ach laat maar, het zal wel nooit veel beter worden ben ik bang.
Maar echt antipathie t.o.v. Nederland, nee, dat heb ik niet. Sterker nog: ik hou van Brabant, m’n geboortegrond. En Nederland is deel van mijn Indische afkomst, dus hoe kan ik dat nou verafschuwen?
Ja, die VOC-tijd, dat was me wat. Fout, fout, fout. Maar net zoals Erik zegt:
“Misschien kwam je Nederlandse voorouder pas 100 jaar later aan, of zelfs 250 jaar later.” Waar ik persoonlijk dan ook veeeeeeeeeeel meer moeite mee heb (nog steeds) dat zijn die Japanners en die zogenaamde Indonesische vrijheidsstrijders. Want ik ben ‘pro-Merdeka’ om het zo maar te noemen, maar niet als dat ten kosten gaat van (het welzijn van) mijn mensen. Maar dan kom je op een grijs vlak hè. Het grijze Indische vlak. Tussen donker en blank, tussen oost en west, tussen goed en slecht. Daar is in de wereldgeschiedenis weinig aandacht voor, voor ‘grijze mensen’. Die kun je niet zo makkelijk in een hokje plaatsen hè. Dus: veel te moeilijk. Daarom worden we tot op heden ook nog tè vaak ‘Indonesisch’ genoemd, want dat is tenminste duidelijk. Dan weten ze ‘waar je vandaan komt’ en ‘wat je bent’.
‘Ga terug naar je eigen land’ hebben ze in de jaren ’50 en ’60 wel eens gezegd tegen m’n opa. Ik weet het niet hoor, maar misschien is het niet eens zozeer die ‘boodschap’, maar meer de onwetendheid die voor dat soort uitspraken zorgt dat het meest pijn gedaan moet hebben.
Gediend hebben voor rood-wit-en-blauw en dan hier met de nek aangekeken worden, omdat je ‘een Indonesiër’ (lees: de vijand) bent… Dat moet toch pijn doen.
Ach, laten we ons niet teveel beklagen… Ik heb daar misschien wel een handje van, maar afgezien van het feit dat we inderdaad geen eigen land hebben, geen eigen taal en (volgens critici) niet eens een eigen cultuur… ik ben bovenal TROTS. Trots op m’n Indische voorouders, die het toch maar voor elkaar hebben gekregen, against all odds.
Indo’s, de echte koloniekinderen. Kinderen van de rekening. Maar we staan nog steeds, of we nu beseffen dat we Indisch zijn of niet, hhh.
Indische groeten uit Suriname,
Edwiño do Sinjo
Als reactie op een commentaar van Nelly (I4E), hopelijk zit ik nu op de juiste website
Ik wil een paar kanttekeningen plaatsen op het artikel, hoe goed ook bedoeld, maar dat is voor mij geen maatstaf
“Kind van de kolonie” vind ik wel wat pretentieus. Op die manier doe je degenen die er geboren zijn en beleefd hebben helaas tekort. Zulke pretenties, louter en alleen om dat je nakomeling ben, kan je gewoon niet waar maken.
Met een wat romantische en koloniale blik kijken naar Ned.Indie had misschien 40-50 jaar zin (bevrijdingsfilosofie e.d.) gehad maar in deze eeuw lijkt het meer op het beter navelstaarderij
“Dat hij nooit helemaal aan de Hollander gelijk zou zijn, werd wel duidelijk toen hij “repatrieerde” naar Nederland”. Maar mijn hele Indische familie wist dat al vanaf de geboorte in Indie, dat ze nooit gelijk zouden zijn aan Hollanders, voor die ontdekking hoefden ze niet naar Holland te gaan
Kolonialisme afgeschaft; en hoe zit dat nou met de Ned. Antillen, is Dat al zelfstandig of nog steeds een kolonie of een overzees gebiedsdeel (het beestje moet nou maar een naam hebben.
Ik vind zelf dat aan de Indisch cultuur vorm gegeven dient te worden, , op deze blijft de Indocultuur behouden en dat betekenty niet wat fratslwerk zoals tatoeages of symbolen op een kledingsstuk, wat in wezen hedonistisch is, jan en Alleman loopt met een tatoeage, iedereen loopt rond met merkkleding en de naam zo groot op de kleding dat je jezelf niet meer ziet. Ik verwacht toch substantieel iets meer, een achtergrond, een geschiedenis. Er wordt wel luid en duidelijk gediscusieerd maar waarom wordt de discussie niet in een Nederlands kader geplaatst. Ik vind de discussie vaak steriel, er wordt geen duidelijke stelling genomen en e.e.a. niet in sociaal perspectief geplaatst. Ik loop ook wel eens in Amsterdam rond en bij voorkeur niet langs de grachtenpanden en wel in Oost rond waar mijn Oma woonde en ik deels ben opgegroeid. De buurt is erg veranderd, weinig inspirerend. Als ik nu over de Dappermarkt loopt, dan denk ik niet aan kolonien (rijkdom kwam ook uit de Oostzee, slavenhandel en kaperij) maar aan de culturele diversiteit, Theo van Gogh werd in de buurt geslachtofferd. Het is een multiculturele samenleving geworden en wat doen wij als Indo daaraan.
Velen vinden het te politiek (maar wel hele verhalen over het Indisch-zijn van Wilders) maar we moeten eens een keuze maken, wie zijn wij en waar horen we maatschappelijk bij en dat mis ik ten ene male in discussies. Als ik het Indisch-zijn in een koloniaal kader plaats dan schurken we ons nog veilig aan de Hollandse samenleving, kiezen voor een zekere en pensioenvaste (semi-)overheidsbaan en wentelen ons veilig in ons Indisch zijn, er is in wezen niks veranderd voor de Indo’s. Terwijl buiten de multiculturele samenleving over ons heen dondert. Ik kan natuurlijk wel lekker over de grachtengordel fietsen, het ziet er allemaal leuk en verschrikkelijk duur uit maar dat is een koloniale werkelijkheid,, geschiedenis (Schnee von Gestern zoals de Zwitsers zeggen.
Ik heb al de commentaren hier gelezen en wat er bij mij naar boven komt? issss. HOE de Indische Nederlander zich eigenlijk zou vinden, voelen, denken, handelen ALS DATGENE dat Winston Churchill, na de overdracht had gezegd werkelijkheid was geworden?!
WAT als wij Indische Nederlanders. eigenlijk niet echt behorende, volgens Winston Churchill, tot Nederland, (want onze cultuur ligt tussen servet en tafellaken, vond die). Maar ook niet echt behorende tot Indonesia n eigen eiland of in ieder geval n eigen land zouden krijgen!
Want IK vind dat vanwege velen gemengde Europese voorouders hebben en gemengde Indonesische voormoeders/vaders, we geen echte eigen cultuur hebben.
Indertijd toen we allemaal naar NL kwamen spraken we over HET EVENGOED NEDERLANDER ZIJN, als alle tottokers.
Ik ga weg uit NL, en opeens na jaren kan ik incognito rond loeren op internet, om zulke reacties en opinies als hier en op andere websites te tegen te komen.
DIT soort reacties doet me soms vinden, dat wij die weg gegaan zijn uit NL, door te emigreren eigenlijk er beter vanaf gekomen zijn met onze identiteit en rechten als mensen, dan zij die in NL zijn gebleven.
Want in Canada wordt iedere emigrant, ongeacht kleur gediscrimineerd.
Ik heb in NL nog nooit mensen horen vertellen onder mekaar, indertijd (toen ik zelf nog jong was en pas in NL woonde) dat men aan hun hadden gezegd, bv dat ze naar hun land terug moesten gaan. Wat ik wel opmerkte was dat vele Indische mensen, door hun eigen minder te voelen betekenis gaven of interpretations gaven, van wat de hollanders zeiden. En dan zich beledigt voelen. DIT soort manier van dingen opvatten zie ik nog steeds, daar in NL en hier tussen de Indische Nederlandse emigranten.
NL was niet het enigste land dat zich met kolonisatie bezig hield indertijd. Er was ook engeland, frankrijk, portugal, spanje en duitsland en oh ja, Belgie.
VAn wat ik zo in Engeland lees en van Anglo-Indians hoor (hier in Canada, want er zijn er die vanuit UK naar hier zijn ge emigreerd) dat eigenlijk bij de 3de generatie men zich pas echt had aangepast en ingemengd bij en onder de britse bevolking. en dat hun inmenging pas niet meer ter sprake komt. NU.
Terwijl wat ik zo lees, hier en daar in NL op diverse blogs en websites dat er heel wat meer gemoederen zich hot under the collar maken over hoe de Nederlander reageert over de Indische Nederlander.
het doet je vanuit de verte dan wel denken over alles en de verschillen van de landen.
interesant onderwerp! veel geleerd! brush
Ik ben het eens dat onderdrukking altijd fout is, je ziet er de gevolgen nog dagelijks van terug. Het ‘indisch erfgoed’ heeft veel opgeleverd, niet alleen de rijkdom enz. maar ook cultureel en sociaal erfgoed. Er is veel goeds vanuit Indonesie (lees: Nederlands Indië) naar Nederland en de rest van de wereld gekomen.
In het “geval” van Indonesië zijn het de Nederlanders, maar wat nu als het Nederland (lees Holland, Brabant/Limburg/Gelderland was uberhaupt géén Nederland in die tijd, die werden onderdrukt door Spaans gezag/Duits gezag…) niet was????
Hebben de Engelsen/Fransen/Portugezen het beter gedaan? nee, zeker niet:
Check maar eens wat Brazilië van de toenmalige Hollandse regenten van Natal e.o. vind? –> niets dan lovend over hoe er schijnbaar democratie gebracht is…
(tov Portugese overheersing)
Waren het Engelsen geweest dan had Indonesië nu veel meer britse invloeden gehad, was het land compleet veranderd én waren vrijheden zeker zo wreed afgepakt….
Wat de Hollanders wel altijd deden en gedaan hebben is het overheersen gooien over een ‘ondernemende boeg’ waarbij er maar wat graag gebruik gemaakt werd van inlandse rijkjes en rijken die de macht moesten uitvoeren (en wilden behouden) en daarmee ook steeds rijker zijn geworden… Toch zie je de onderdrukking van culturen in Indonesie ook nog steeds terug, Atjéh, de molukken, de verjavanisering van de overige eilanden ten koste van de eigen cultuur en ga zo maar door!
Mijn persoonlijke gevoel is dat ik blij ben met Indonesisch erfgoed in Nederland, waar gelukkig een hoop van deze problemen niet of nauwelijks spelen.
(op een positieve manier)
Ed,
Gelukkig heb mij nooit beziggehouden met mijn afkomst. Maar natuurlijk word ik daarmee wel geconfronteerd al was het maar vanwege mijn uiterlijk of door de vele foto’s in familie-albums. Zelfs in het boek “Lied van de tokeh”, word ik daarmee geconfronteerd, omdat daarin een familieportret staat van een van mijn ooms.
Wat zagen zij er toch Nederlands uit, die indo’s.
Het moet toch niet zo zijn dat indo’s, zoals iemand ergens op internet schreef worden beschouwd als vertegenwoordigers van een ancient regime?
Helaas gedragen enkelen er zich wel naar. Op een Hyves-blog las ik “Omdat ik Indo / indisch ben en geen rood-witte vlaggen of garuda’s wil. Symbolen voor een regime, dat onze (groot-)ouders op de boot naar Nederland heeft gezet.”
Door op een dergelijke manier te (blijven) denken heb je het over wij, de indische indo’s, en zij de vijand, de Republikeinse Indonesiers, de pelopors en de pemuda’s.
Ik weet niet hoe zo’n persoon dit soort verschilsdenken wil blijven volhouden, maar het zal zeker niet goed zijn voor zijn gemoedsrust en veel sympathie zal hij hierdoor niet verwerven.
Wat moet ik dan wel zeggen? Bijvoorbeeld mijn vader was een KNILLER, lid van de Gaja Merah. Hij vocht op Bali voor het behoud van het kolonialisme?
Voor de goede orde, mijn vader trad na zijn diensttijd in dienst als ambetenaar bij de Indonesische regering in Surbaya als temleider bij het Departement van Sociale zaken.
Wordt hij hiermee dan opeens een voor indo’s verdacht persoon?
Het zal wel tegen dovemansoren gezegd worden. Doe bij wat je doet gewoon je ding. Laat het uitpluizen van je afkomst maar over aan genealogen onder ons, de geschiedenisbeoefening aan hen die hierin deskundig en geinteresseerd zijn, en het behoud van voorwerpen e.d. aan conservatoren van musea.
Denk vooral maar niet aan een streven tot het behoud van cultuur.
Welke cultuur? De botol tjebokcultuur?
Dat zou immers hetzelfde zijn als wanneer een kunstenaar tegen zich zelf zou zeggen: Nu ga ik als vertegenwoordiger van een bepaalde stroming en traditie een stukje cultuur maken teneinde dit voor het nageslacht te behouden.
Veel indo’s vergeten wel eens men in Indonesie ook veel cultuur niet krampachtig tracht te behouden, Denk hierbij maar aan het Javaans of Balinees schrift. En iemand van onder de veertig die nog van krontjong houdt, komt zelfs heel antiek over.
Doe je ding – en ik zeg dit in het algemeen – omdat het je gewoon interesseert of het nu muziekmaken is, sporten, een website maken of wat dan ook. Doe dit zonder aan jouw afkomst te denken, of het te doen uit hoofde van je afkomst
Laat het psychisch verleden los.
Het verbaast mij voorts ook dat veel indo’s niet eens geinteresseerd zijn in Indonesiers wanneer zij het bijvoorbeeld over Indonesie of Indie hebben.
Alsof die Indonesiers (inlanders) in Indie gewoonweg achtergrondfiguren waren, een figurantenrol speelden in een Indische film of gewoonweg de onberekenbare vijand.
In Indonesie overigens, zijn er ook heel veel koloniale gebouwen die afgebroken worden. Zijn dat dan geen indische objecten die behouden moeten worden?.
Een indo die zich daarvoor inzet zal daarmee veel eer behalen en dit ongetwijfeld doen met Indonesiers, want die vinden dit soort restanten van een koloniaal verleden ook best mooi,
Zo kan kolonialisme ook goede kanten hebben.
mvgr
Ed Vos
Beste Ed,
Het is een mooi en herkenbaar stuk wat je schrijft. Herkenbaar, vanwege de gespletenheid waar wij mee kampen door onze afkomst. Ons gebrek aan oorspronkelijkheid. Factoren waardoor wij regelmatig een hernieuwde zoektocht moeten initieren naar onze wortels. Sommige dingen zitten in je karakter, sommige dingen zitten in je cultuur. Mijn ervaring is dat het regelmatig lastig te achterhalen is waar die lijn zich scheidt.
Wat mij opvalt in discussies is hetvolgende; Veelal zijn Indo’s verbitterd over het verleden. Niet zonder reden uiteraard, maar waar ik mee te kampen heb als derde generatie Indo is dat ik niet de haat voel die sommige oudjes wel voelen naar de Hollander. Ik eigenlijk best goede ervaringen met Hollanders. Waar ik me ook niet zo goed in kan vinden is de redenatie vanuit de underdog positie als Indo. Ik voel me gelijkwaardig met wie dan ook.
Hiermee kom je automatisch in conflict met Indo’s van een andere generatie. “Weet je wel wat er gebeurd is? Weet je wel hoe jouw ouders en grootouders behandeld zijn?”
Ja. Dat weet ik wel. Het is een tragische geschiedenis. En net als jij Ed, voel ik die gespletenheid. Enerzijds de onderdrukking van onze inlandse voorouders, anderzijds de koppeling met de Hollanders. Vooral omdat wij, kinderen van de derde generatie hier geboren en getogen zijn. Maar zoals Barack Obama onlangs treffend zei over de Amerikaanse zwarte bevolking: ‘We hebben een pijnlijke tragische geschiedenis, maar we mogen dat niet als excuus blijven gebruiken om te blijven falen’. Ik ben het met hem eens.
Welnu, ik ben een Indische muziek- en filmproducer en ik heb het plan om over deze zaken een documentaire te gaan maken. Ik nodig iedereen uit om deze discussie op gang te krijgen. Wat voelt de 3e en nakomende generatie nu? Wat zijn de sentimenten? En, kennen wij onze eigen geschiedenis echt? Zoniet, hoe zou je geinteresseerd kunnen raken om hiermee meer affiniteit te krijgen? Wat voor vorm documentaire? Of voel je meer voor een vorm zoals een musical?
Hoe zien wij onze opa’s en oma’s? Hoe kijken wij naar onze kinderen? Hoe kijken wij naar onszelf en naar de Hollander?
Graag uw reactie.
Groet,
Patrick Drabe