Wat is de invloed van je Indische roots op je studie en op je studiekeuze? Charlene Vodegel gaat vanaf deze maand (oud-)studenten hierover bevragen. Elke student mag vervolgens zelf bepalen welke (oud-)student na hem of haar aan het woord komt. Charlene geeft de aftrap door zelf als eerste haar verhaal te vertellen.
In 2008 ben ik afgestudeerd in HBO-Bachelor Bussiness Administration voor Trade Management gericht op Azië (TMA) op de Rotterdam Business School. Tijdens mijn eerste vakantie naar Indonesië ben ik gelijk “verliefd” geworden op het land, dat is inmiddels twaalf jaar geleden. Ik was altijd nieuwsgierig geweest naar mijn roots en hoe het zou zijn om daar te wonen, alleen wist ik nooit hoe ik dit kon ontdekken. Op de bassis- en middelbare school probeerde ik altijd over Indonesië te vertellen tijdens spreekbeurten of verslagen.
Mijn eigen interview uitwerken voor Indisch3.0 (c) Charlene Vodegel
Na het behalen van mijn MBO-opleiding was ik er nog niet klaar voor om te gaan werken. Bij toeval zag ik een advertentie in de krant staan over een meeloopdag voor een studie Trade Management gericht op Azië (TMA). Ik twijfelde geen seconde en meldde me aan voor een meeloopdag. Ik wist meteen dat ik deze opleiding wilde gaan doen. Ik zag eindelijk een mogelijkheid om mij te gaan verdiepen in Indonesië. Het was puur toeval dat ik een advertentie zag staan, maar op deze manier kon ik het antwoord op mijn vraag over Indonesië zelf gaan ontdekken.
Belangrijke omgangsvormen die het “Indisch zijn” kenmerken, zag ik terug in de omgang tussen docenten en medestudenten. Ik was bescheiden, op de achtergrond en beleefd tegen ouderen. Ik sprak docenten altijd met u aan. Het “Indisch zijn” beïnvloedde mij niet sterk in de omgang met anderen – of juist wel: mede door de verschillende Aziatische studenten voelde ik een makkelijke omgang. Er heerste een gezellige, sociale sfeer op de opleiding tussen docenten en studenten, iets wat ik niet snel zag bij andere opleidingen. Dit had vooral te maken met de Aziatische achtergrond van de meeste studenten, de saamhorigheid kwam sterk naar voren.
University Surabaya (c) Charlene Vodegel 2006
Met de Indische en Indonesische studenten die ik tegenkwam op TMA, merkte ik al gauw dat er gewoontes waren die je niet eens meer hoeft uit te leggen en dus vanzelfsprekend waren.“Eet jij Bamisoep als middageten?” “Lust jij geen brood?” “O ja is dat een Indische gewoonte?” Blijkbaar wel dus. Tijdens schoolkamp op de basis- en middelbare school kwam een andere Indische gewoonte tevoorschijn: de botol cebok. Dat was even iets onwennigs. Hoe moest ik dat uitleggen? Uiteindelijk heb ik het nooit uitgelegd en bracht onopvallend een fles mee.
De vriendenkring van mijn ouders bestaat voornamelijk uit Indische mensen. Hierdoor ben ik vaak omringd door Indische families. Op de middelbare school en andere vooropleiding ben ik weinig Indische studenten tegengekomen, dat heb ik vaak jammer gevonden. Ik voelde nooit een bepaalde herkenning met medestudenten, totdat ik op TMA kwam. Ik voelde mij vrijwel direct thuis tussen de Indische, Indonesische en andere Aziatische studenten. In het dagelijks leven sluit ik mij automatisch aan bij mensen van wie hun roots in Indonesië ligt. Dat is iets wat ik niet precies kan uit leggen, het gaat gewoon automatisch.
Tamara Juliënne is de volgende oud-studente die ons gaat vertellen hoe haar Indische roots haar studie beïnvloed hebben – of niet.
Leuk initiatief Charlene! Ik ben heel benieuwd naar de volgende verhalen.
Ina Tjandrakesuma
Hallo Ibu Ina, ja de volgende twee verhalen zullen bekenden voor u zijn 🙂 Salam!
Ik wilde mijn zoon op bovenstaand verhaal wijzen, hij is 2 jaars student technische Bedrijfskunde aan de TH-Milaan. Hij is zelf geboren in Zwitserland en heeft een dubbele nationaliteit Nederlands-Italiaans. Hij geurt met zijn Nederlands paspoort maar spreekt geen Nederlands. Hij heeft wel wat te vertellen maar dan komt dat rootsverhaal te voorschijn.
Dat rootsgevoel van veel 3de generatie Indische naar Indonesie kan ik me als romantisch gevoel best indenken maar wat ik mis is de kritische beschouwing op Indonesie zelf. Het historischen besef maar ook een kritische reflectie op de geschiedenis van deze 3de generatie schijnt volledig afwezig. Alsof de koloniale en postkoloniale geschiedenis geen rol speelt in de persoonlijke beleving, alsof de verhalen van hun ouders en grootouders over de na-oorlogse periode geen rol spelen. Ook hier speelt de pavlov-reactie, de collectieve hollandse code van afzien, vergeten en onderdrukken een rol. Achterom kijken is zinloos.
Ik duidt op de eufemistische afwijzende houding van de Republik Indonesie t.o de Indische gemeenschap van na de oorlog, die er toe leidde dat Indischen in het algemeen en de eerste en een deel van d etweede generatie in het bijzonder gedwongen werden uit het paradijselijk land te vertrekken, danwel met zachte dwang eruit geschopt werden. In die rootsverhalen wordt niets verteld over deze geschiedenis en wordt enigszins naiv koers gezet naar het Moederland.
Ach soms is het wel gemakkelijk met oogkleppen en een bord voor je kop een land te bezoeken, maar in wezen wordt de geschiedenis gedepolitiseerd en teruggebracht tot een persoonlijke beleving, het alles omvattend puur een Indisch gevoel
Ik ben het daar maar gedeeltelijk mee eens. Wij(!?!?) hebben 80 jaar gevochten tegen de onderdrukking door Spanje. Nu liggen de Spaanse stranden vol met Nederlanders die net de Telegraaf en een patatje oorlog hebben gekocht bij een Nederlands sprekende winkelier. En Berlijn staat in de topranking van te bezoeken steden.
Ik wil mijn kinderen, kleinkinderen en achterkleinkinderen (ja, zo oud ben ik) niet met teveel details vermoeien. Maar als ze in Surabaya zijn, moeten ze wel naar het ereveld op Kembang Kuning, hormat brengen aan de omgekomen familieleden die daar liggen. In Nederland mogen die bersiapslachtoffers niet worden herdacht op de nationale herdenking van 15 augustus. Zo word je vanzelf een doe het zelver.
Leuke reactie meneer Somers. Soms moeten wij inderdaad dingen zelf ervaren om bepaalde herinneringen van onze (groot)ouders te herkennen.
Beste meneer Mulder,
Goed dat u uw zoon heeft gewezen op mijn verhaal. Dit is uiteraard een persoonlijke beleving van mijn eigen Indische achtergrond. Vele Indische jongeren met mij delen dit gevoel en door eigen ervaringen in Indonesie mee te maken, herkennen velen met mij waar die verborgen gevoelens eigenlijk vandaan komen.
Natuurlijk heeft mijn familie ook zeker een ingrijpende geschiedenis in het Nederlands-Indie meegemaakt. Deze verhalen raken mij ook zeer, en heb bewondering hoe ze dit hebben doorstaan. En wat u zelf aangeeft, achterom kijken is zinloos, dus wij als derde generatie Indische mensen kijken juist naar de toekomst en hoe wij deze cultuur/gemeenschap kunnen behouden en over kunnen brengen aan de vierde generatie.
De Indische geschiedenis mag zeker niet vergeten worden, maar dankzij die achtergrond kijken wij als derde generatie met gemengde gevoelens terug naar de jeugd van onze (groot)ouders.
Ook de Indonesiers hebben geen leuke ervaringen gehad met de Nederlanders toendertijd, maar nu worden wij uit Nederland met open armen ontvangen in Indonesie. Wat gebeurd is, is gebeurd, niemand kan het terughalen. Ya sudahlah we maken er het beste van met elkaar..
Terima kasih!