Vanaf circa 1960 emigreerden vele duizenden Indische mensen naar de Verenigde Staten. Zij konden niet aarden in het Nederlandse maatschappij en kozen ervoor, soms pas jaren na hun vertrek uit Nederlands-Indië, hun geluk te beproeven in ‘het land van de onbegrensde mogelijkheden’. Het overgrote deel vestigde zich in het zonnige Zuid-Californië. Maar wat is er bij de jongste generatie een halve eeuw later nog over van de Indische identiteit en cultuur?
Net als bij veel andere Indische mensen het geval is, bevindt ook een deel van mijn familie zich overzee. Mijn opa kwam uit een gezin met 20 kinderen, waarvan de helft uiteindelijk in de VS terechtkwam. Ook mijn ouders, broer en zussen verhuisden, zij het 30 tot 40 jaar later, naar Californië. Ik kom er vaak. De grote Indische ‘community’ die daar woont wordt ook wel Amerindo’s genoemd, maar noemt zichzelf “Dutch-Indonesian”.
Ze beschouwt zichzelf als een subcultuur, maar tussen de vele andere Euraziaten in Amerika is het soms moeilijk een Indo te herkennen. Net als andere geëmigreerde Nederlanders herkennen Indisch-Nederlandse Amerikanen jou natuurlijk wel. Wanneer je bijvoorbeeld nietsvermoedend door de mall loopt en Nederlands aan het kletsen bent, doemt er regelmatig iemand uit het niets op met een zwaar accent; “Kom uit Holland?” Vervolgens worden typische Hollandse woorden, gebruiken en etenswaren uitgewisseld.
Zoals ik ook in Nederland gemerkt heb, zijn het vooral deze culturele aspecten die door de generaties heen sijpelen. Maar zijn onze Indische generatie-genoten in de Verenigde Staten ook bezig met het hervinden van hun eigen identiteit en cultuur? Of zijn het standaard-Amerikanen geworden in wiens verre geheugen de herinnering aan Oma’s lemper rondzweeft? Net als veel derde generatie Indo’s zocht ik het antwoord als eerste op internet. Ik begon op MySpace, het Amerikaanse equivalent van Hyves, waar ik een groep startte onder de naam “Dutch-Indonesian Connection”.
Het aantal leden stroomde rap binnen en er ontstonden er contacten die voorheen niet mogelijk leken. De vele gesprekken en onderwerpen op het forum verschilden niet veel van wat op de Indische fora in Nederland las. Ervaringen over het eten bij “opa and oma” wisselden zich af met ‘zwaardere’ onderwerpen. Toch voelde ik een wezenlijk verschil met Nederlandse Indische jongeren, maar ik kon er niet echt mijn vinger op leggen. Toen een aantal leden elkaar in mei 2006 besloten te ontmoeten op het jaarlijkse Annual Holland Festival in Long Beach, California werd alles mij een stuk duidelijker.
Er kwamen zo’n 20 leden van de groep bijeen, van wie sommigen duizenden kilometers hadden gereisd. Het was een bijzondere en ook aparte ervaring om hen mee te maken. Enerzijds voelden de Amerikaanse Indo-vrienden echt aan als eigen (Indisch), maar anderzijds ook als anders (Amerikaans). Na een informeel kennismakingsrondje, besloten we over het terrein te lopen. Ondanks dat de naam van festival Nederlands aan doet, was mijn eerste indruk dat het meer een verkapte pasar malam was.
Het gehannes met klapstoelen en vouwtafels op het grote grasveld deed in ieder geval meteen erg Indisch aan. Langs de zijkanten vele warungs met Indisch eten en standjes met, zoals mijn familie dat noemt, tetek bengek (allerlei koopwaar). Tussen alle Indische stands, stonden echter ook tentjes waar je oliebollen, kroketten en een puntzak friet kon krijgen. De sambal vloeide even rijkelijk als de dotten mayonaise, de cendol-schenker stond arm-in-arm met de Heineken barman en de t-shirt drukker verkocht zowel shirts met de Nederlandse leeuw als die met de bekende Indo leuzen.
Daar op dat veld, merkte ik dat hoewel de derde generatie Amerindo’s opgroeit in een Amerikaanse smeltkroes waarin de talloze etnische groepen hun plek vinden, ook zij zich afvragen wat hun Indische afkomst voor hen betekent. Ze hebben dezelfde vragen als waar veel jonge Indo’s in Nederland mee zitten. Na alles te hebben laten bezinken, snapte ik ook wat de ervaring van mijn Amerikaanse generatiegenoten toch anders maakte als die van mijn Nederlandse. Het Indische gevoel van de Amerikaans-Indische derde generatie is namelijk tweeledig. Zowel Indië/Indonesië als Nederland, de twee landen waar zij culture affiniteit mee voelt, liggen op een haast mystieke afstand van de eigen geboortegrond. Dat maakt de zoektocht naar antwoorden alleen maar lastiger. Wat dat betreft valt het voor de jonge Indo’s in Nederland nog wel mee.
Ook het feit dat men niet kon wennen aan het gebrek aan leefruimte om hen heen in Nederland was voor veel Indo’s de reden om zich in Amerika te vestigen.
In de film Contractpensions Djangan Loepah! van Hetty Haaijkens- Retel Helmrich is een ook een gedeelte opgenomen waarin een aantal Indo’s in Amerika geïnterviewd wordt.. mooi om te zien en te horen!!
http://www.contractpensions.nl/Djangan_Loepah/HOME.html
Er zijn inderdaad meerdere factoren die ten grondslag lagen aan de emigratie naar de VS. Ook discriminatie, onbegrip, het koude klimaat (zowel sociaal als meteorologisch gezien) en beperkte ontwikkelingsmogelijkheden deden de Indische mensen in die tijd hier weggaan.
De Indische Amerikanen die in Djangan Loepah aan het woord komen, wordt voornamelijk gevraagd naar hun aankomst in zowel Nederland als de VS (conform het onderwerp van de docu). Er is echter weinig bekend over hun ontwikkeling aldaar en hoe hun tweede en derde generatie met onze cultuur en identiteit omgaan. Ik geloof dat het antwoord hierop het beste gezocht kan worden door daar naar toe te gaan en te beleven hoe zij daar nu mee omgaan.
Wat ik zelf een opmerkelijk stuk uit die docu vond, was de mening van een tweede generatie Indo over de Indo’s in Nederland. Hij vond dat ‘wij’ samengekliekt zijn waardoor een collectief is ontstaan, terwijl ons zelfbeeld voornamelijk berust op ideeën van onsamenhorigheid en cultureel verval. DAT vind ik namelijk zo interessant; de verschillende concepten die bij ‘hun’ en ‘ons’ heersen over onszelf en de ander… en ooit waren wij 1 volk (of zijn we dat nu nog…?)
onwijs interessant stuk, Merah, geeft mij weer nieuwe inzichten!
Wel aardig dat je verschillen waarneemt in beleving van de ‘zoektocht’ tussen de Amerikaanse en Nederlandse Indo’s. Een terecht punt dat ik uit mijn jaarlijkse bezoeken aan de VS ook heb kunnen destilleren. Het smeltkroes karakter van het land maakt de beleving van een etnische ‘heritage’ niet bepaald afwezig maar naar mijn idee wel heel anders. Naast geografische spreiding, die de kans dat je regelmatig een Indo tegen het lijf loopt aanzienlijk kleiner maakt dan voor ons het geval is, is er ook een Amerikaanse mentaliteit die grote invloed heeft gehad op de identiteit vorming.
Nog veel meer dan in Nederland lijkt de sociaal-maatschappelijke ontwikkeling op de eerste plaats gekomen te zijn. De gemiddelde Amerikaan heeft helemaal niets met verhalen over ontheemd zijn, in feite zijn ze het -behalve de American Natives, die zijn immers ontheemd in eigen land- allemaal! Iedereen lijkt welkom zolang je maar je handen uit de mouwen wil steken. Dat de werkelijkheid wat weerbarstiger is mag duidelijk zijn maar voor Amerikanen die nog enig succes hebben is het wel een belangrijke houvast.
In de VS speelt natuurlijk al helemaal geen discussie over de koloniale verhouding o.i.d. De Amerindo (met alle andere ‘nieuwe’ toestromers) mocht zich in wezen gelukkig prijzen met de nieuwe mogelijkheden in het land ‘of plenty’. De Amerindo’s die ik ken leven (zoals dat ook geldt voor bijvoorbeeld oorsponkelijke Duitsers, Polen, etcetera) eigenlijk allemaal wel volgens het credo dat ze in de eerste plaats trotse Amerikanen en vervolgens ook trotse Amerindo’s zijn. Ik denk dat het in deze volgorde ook juist is.
Deze invalshoek is wellicht ook interessant voor de Nederlandse Indo’s en niet in mindere mate voor de derde en vierde generatie. Het is heel goed en belangrijk om je trots op de eigen heritage uit te dragen en daar is iedere generatie zelf voor verantwoordelijk! Maar je bent niet in de laatste plaats Nederlander, of je er nu geboren bent of niet. Als je jezelf in Nederland wil ontwikkelen dan zal je zelf het heft in handen moeten nemen en verantwoordelijkheid moeten nemen voor je eigen koers en keuzes. Dat is een aspect waarin de ‘Amerikanen’ (en dus ook de Amerindo’s) ons tot voorbeeld kunnen dienen. Ze hebben er net zo veel last van vooroordelen (gehad) en misschien wel meer want stiekem steken, waar etniciteit een rol speelt, vooroordelen vanzelf de kop op.
Dat je uiterlijk je overigens in de vreemdste situaties kan brengen en het dus in mijn ogen, behalve via taal, niet eens zo makkelijk is om een Indo te herkennen kan overigens het volgende voorbeeld onderstrepen. Het zal je bijv. maar gebeuren dat je tijdens een potje pool biljarten ruzie krijgt met een onbekend individu omdat je zijn taal niet begrijpt en je zeker weet dat het geen engels is. Bizar als achteraf blijkt dat de persoon in kwestie er 100% van overtuigd was dat ik een ‘fellow Hawaiian’ was en me schaamde om m’n eigen taal te spreken… Het heeft maar een haartje gescheeld of hij of ik had alle hoeken van de bar gezien 😉
Dag Mensen,
Op alfabetische volgorde heeft de kop van dit artikel zijn titel gekregen, “American-Dutch- Indonesian.” Vergeet niet, dat de daar geboren/genaturaliseerde Indische mensen officieël heten, “Dutch Indonesian Americans.” Dit feit even genoemd voor duidelijkheid, mocht “iemand” in zijn/haar ontwetenheid die koptitel overneemt en past die benaming toe op de Amerikaanse Indischen/Indos…
– amerindo
Interessant stuk! Er zijn bar weinig stukken hoe amerindo’s het ‘indisch zijn’ ervaren. Keep up the good work 🙂
Groet,
Jessica
roots matter | indolink.nl
I am Indies, have lived in the USA for 50 years, and am now a USA citizen.
I have never been an Indo, Dutch Indonesian, or heaven forbid Amerindo.
In 1945, the Governor General of the East Indies informed Walter A. Foote, the American Consul General to Batavia, that we are not “Dutch” http://beeldbank.nationaalarchief.nl/viewer/schaduwarchief/2.22.21/47/1
see pg 2.
The Kingdom of the Netherlands has always called its citizens Netherlanders, and those who came from the former colony of Netherlands East Indies, Indies Netherlanders.
We are NOT “Dutch,” but Indies Netherlanders.
Indonesia is a sovereign state. We have never held citizenship in that country, nor have chosen to become citizens in that country (wisely so, some may think).
We are NOT Indonesian.
We are NOT Dutch Indonesian.
I fully understand the meaning of the word INDO. I am not militant and am grateful for the repatriation (consider the alternative) and as such, don’t take pride in that “Geuzen naam.”
The use of the word Indo, meaning “onerkend,” “not European through the male parent” during the early years of colonization of the Indies, already became confusing with the 2nd generation of Indos. With the “gelijkstelling van de onerkenden” in the 1800s, that word became outdated.
We, as a people, have inherited dike breaks and krakatao, have a wonderful history of exploration, “discovering” distant lands, flora and fauna.
A history of Trade, Spices, Cultivation of new crops, Mapping the Archipelago, and much, much more.
We are bilingual, and almost had our own language (still have it some say), have our own cuisine “Rijst Tafel,” music Indo Rock.
We have experienced “de Uittoch,” discrimination, loss of family, and have our own sorrows (and sense of humor). In short, we have our own Culture/Ethnicity.
The word Amerindo is CUTE, CUTE, CUTE. ( Is there also Hollindo, Belindo, Luxeindo?)
I prefer to have the more dignified INDIES NETHERLANDER / Netherlands Indies …, over the cutesy “Amerindo” or the American vernacular of Dutch Indonesian.
The word to describe our ethnicity should reflect our journey through the former colony.
Now that I’m a US citizen I call myself a Netherlands Indies American.
I tell people that I was born in the former colony of the Netherlands East Indies and educate them.
( I’m NOT from Indoland or Dutch Indonesia )
@ Connie Johnson
Heel goed dat er ook een reactie van één van de representanten van het onderwerp is binnen gekomen. Ik denk dat u historisch voor een zeer belangrijk gedeelte gelijk heeft. Maar de begripsverwarring: Indië en Indonesië, is vanuit vanuit taalkundig en historisch perspectief wel te duiden. In het engels uitspreken van Indisch leidt al snel tot verwarring met de voormalige Britse kolonie India en dan is de verwarring al snel helemaal compleet. Ik moet ook toegeven dat ik gemakshalve, alhoewel ik dus heel bewust beter weet, vaak Dutch Indonesian gebruik als mijn afkomst ter sprake komt. Ik kom dan overigens nog goed weg omdat wij pas in ’65 het land hebben verlaten en ik formeel dus in Indonesië geboren ben…
Met de correctie op het deel ‘Dutch’ kan ik wat minder makkelijk meegaan. Is het een gevolg van de ontwikkeling van de Nederlandse taal? Ik weet het eerlijk gezegd niet. Maar het verschil tussen Holland en Nederland is voor een groot deel van de Nederlanders ook geen groot issue meer. Vanuit mijn gezichtspunt zou ik in ieder geval goed kunnen leven met Dutch-Indië. Klinkt wel wat vreemd maar als je de gelegenhied krijgt om het uit te leggen wel goed hanteerbaar.
Dat niet iedere Indische Nederlander het even eens is over het gebruik van de aanduiding Indo is naar mijn idee al een heel lang lopende discussie. Ik heb ook de stellige indruk dat er nog lang ‘twee kampen’ zullen zijn. Maar als we ons realiseren dat er nog best wat (oudere) jongeren van Indische afkomst (en Nederlanders) niet goed weten wat het verschil is tussen Indisch/Indo en Indonesisch maakt dat de tegenstelling alleen maar lastiger om te bespreken.
Ik ken in de VS verschillende ‘Indischen’ die hartelijk zouden moeten lachen om het gebruik van Amerindo maar ook die zich er aan zullen ergeren en zeker ook die het uiterst serieus nemen. Je zou haast gaan denken dat we elkaar persé een identiteitscrises willen aanpraten 😉
Connie Johnson says:
February 11, 2010 at 21:23
The Kingdom of the Netherlands has always called its citizens Netherlanders, and those who came from the former colony of Netherlands East Indies, Indies Netherlanders.
——————–
Connie heeft gelijk als ze claimde dat ze Indisch Netherlanders is .
Haar generatie waren of Indische Nederlanders ( Hollandse stamvader) of Indo Europeanen met Europese stamvader
Inclusief Engelsen , Denen , Perzen etc .
Dat is weer anders als je de kinderen van die generatie , geboren en getogen in USA .
Ze zijn descendants of ………….
Ik heb altijd stijl tegen die Amerindo’s opgekeken: ze zijn dubbel geemigreerd en moeten dus wel erg ondernemend zijn: Ze kwamen hier in NL en toen besloten ze toch maar door te reizen naar de VS of Canada.
Is er ooit uh…. wetenschappelijk onderzoek gedaan naar hun beweegredenen?
En is er nooit een vergelijking gemaakt tussen Amerindo’s en Indische Nederlanders in NL naar hun maatschappelijke loopbaan/sociale mobiliteit ..?? Zou toch interessant zijn hoe zo’n emigrantenland als de VS omgaat met haar immigranten en een koloniale mogendheid zoals Nederland met haar Medelanders omgaat.
@ P van den Broek
The Indies Netherlanders who reside in the USA only immigrated once. When we, Indies Netherlanders moved to the Netherlands, the fatherland, we merely repatriated, however, one could call it migrated.
Also, I agree with you that a study of the differences between the Indische Nederlanders and the Indies Netherlanders in the USA (those who still have the Netherlands citizenship) and/or the Netherlands Indies Americans (those who have acquired US citizenship), and the Amerindos and the Beneluxindos would be of extremely scientifically valuable.
It certainly will be a first. I don’t believe there has ever been any research done on Amerneds and Netherlanders, or Amergerms or Germans etc., for that matter.
To console you Mr. van de Broek, I must say I look up to all the Hollindos who remained in the Netherlands and changed the face of the Netherlands.
Only problem is, now so many of you are Indowar. Who is still Indies?
From my perspective, when I went to the Netherlands and I saw so many totoks eating sambal in an Indies restaurant, I thought every one had turned Indies. Besides the Hollindos there never see the sun and all turned very pale.
@Surya Atmadja
This a country of immigrants. Those born of the soil (first generation) of immigrant parents usually identify with the tribe / ethnicity / culture of the country of their parent’s origin.
As this is a multi-racial/ethnic/culture country, many “established” Americans, marry new immigrants or first generation Americans. Their offspring will identify with either set of grandparents, depending how the children were reared.
I married a man, whose father was a 1st generation Swedish American (both paternal parents, although born of the soil,his mother had a French and Welsh background).
Since his name is Johnson, Americanizes for Johanson, he usually calls himself a Swedish American.
Since I have sons only, my grandchildren are all Johnsons. Loempia, sambal, satay and lemper eating “Swedes”, who have great interest in the Netherlands and Indonesia and their Indies background.
If my grandchildren had a “van der XXX….” last name, they would probably still call themselves Netherlands Indies Americans.
Now, in the Netherlands, if your family name first came into existence in the Netherlands Indies, wouldn’t you always be of Indies descent no matter how blue eyed or blond you are?
Doesn’t that sooner or later go for every one in the Netherlands that you have a choice of ethnicity? (Particularly since you are becoming a multi racial/ethnicculture country)
I thought it was our JOY to have dark skinned, brown haired, gray eyed children, children that are all suntanned with matching brown hair and brown eyes, or light skinned with pitch black hair, such fun to have a rainbow family.
In the meantime I hope you got the point, if you have such “Indowar” problems with identifying with the Indies of yesterday, you are not alone. Hopefully there aren’t that many Amerindowars.
In Nederland in de multi-culturele samenleving is het niet meer mogelijk je Indisch-zijn uit te dragen op straffe van uitgemaakt te worden als “verschillend/afwijkend” of nog erger vreemd / raar. Het heeft niks te maken met sambaleten, de conimex-cultuur in een potje, maar meer hoe je je als Indo kan uitdrukken op jouw voorwaarden en met jouw geschiedenis.
De koloniale geschiedenis daarentegen is een verzameling van mythes en verzinsels die tegemoet komt aan de witte dominante klasse (kijk naar de kampverhalen, de buitenkampers e.d.). Zolang de geschiedenis bepaald wordt en verteld door de totoks, zal de Indo zich niet kennen in deze geschiedenis. Ik vraag me danook in arremoede af wat ik te maken heb bij dat Indisch monument .
1ste en 2de generatie hebben zich, ondanks alle problemen, ingezet om in het reine te komen met de Nederlandse maatschappij. Nu moeten hun kinderen, 3de en 4de generatie zich plotseling in de multiculturele samenleving weer verantwoorden of ze Nederlanders zijn. Ik vraag me af of de witte Nederlander in die tijd wel meegeintegreerd is, in de zin van kennis van en ervaring met Indo’s. Soms heb ik het idee dat het trauma van WOII, de Nederlandse Holocaust, waarbij 95% der NL-Joden niet meer terugkwam uit Duitsland nog steeds een rol speelt, zie de eik achter het Anne Frankhuis. Daarom zullen 3de en 4de generatie Indo’s zich niet zo snel als Indo’s afficheren op straffe als “allochtoon/verschillend afgeschilderd” te worden.
Vrienden beschouwen mij meer Nederlander als de doorsnee Nederlander. Vreemd genoeg heb ik misschien daarom het Indisch-zijn meer in het buitenland als in Nederland ervaren.
Ik ben zelf 20 jaar geleden naar Zwitserland geemigreerd en woon nu 14 jaar in Italie. Ik heb veel meer mijn Indisch-zijn in deze landen geetaleerd dan in Nederland. Mensen in deze landen (geen immigratielanden) zijn geinteresserd in mijn achtergrond, een toch wel donkere Aziaat met een Nederlandse naam die wel vloeiend 5 talen spreekt en ik begrijp het Zwitsers dialect. Ik spreek hier vaak met buitenlanders en Italiaanse emigranten over hoe verschillend maar toch ook Italiaan we zijn
Ik heb wel dezelfde culturele achtergrond en waarden (Christelijk, Franse revolutie en de Verlichting) en dat schept een band. Er wordt dan helemaal niet gevraagd of ik wel lekker geintegreerd of geassimileerd ben. Ik denk dat Nederlanders onze geruisloze Inintegratie als vijgeblad gebruiken om het debacle van andere integraties goed te praten. En daarvoor laat ik me niet misbruiken.
I prever the word Indo over Indische-nederland.
The word Indische-nederlander was introduced by the Indo-Europeesch Verbond (IEV) to emphasize the equality to the Dutch.
This was the time when the Dutch tried to lower the Indo’s to the same level as Indonesians, meaning living in poverty.
Because it became easier for Dutch educated Dutch to go to N.I. through the Suez Channel, Indo’s and totoks with roots in N.I. were less needed.
The IEV fought this politically, through the Media, opening European schools and starting agricultural projects voor Indo’s.
They all so came up with the word Indisch-Nederlander to gather Indo’s, Dutch and Europeans with roots in N.I. to fight against the Dutch plans. They tried to unify them in one name: Indische-Nederlander
But the word Indisch-Nederlandser didn’t catch on until WWII when Indo’s had to proof there Dutchness to the Japanese and later to the Dutch in order to leave Indonesia.
Nowaday’s what do we have to proof and to who???
First of all my Indo great-grandfather was put in jail by the Dutch for being a socialist more than ones.
Why should my family thank the Dutch by being loyal to them?
Second, besides Dutch we have other European blood. Im not going to favor Dutch over all others.
Third, after all these years the Dutch still don’t know what an Indo is, they better proof to me that using the name Nederlander is not shamefull.
Four, I have Indo relatives in Indonesia, The US, Australia and The Netherlands and since we are all the same but with a different nationality we better use a name without the focus on nationality.
I a have the nederlandse nationality but my ethnicity is Indo-Europeaan.
Im an Indo and proud of it!
Ik heb kort geleden eventjes correspondentie gehad op een forum, met een Amerikaanse jongen van mijn leeftijd die roots heeft in Indië. Hij is Ambonees-gemengd, ik denk derde generatie. Hij zei dat San Diego waar hij woonde naar zijn weten niet erg veel mensen met een Indische oorsprong kent; de meesten met wie hij contact heeft zijn familie/vrienden/kennissen van zijn moeder, en vooral ook via de protestantse gemeente waar hij lid van is. Hij bezoekt ook regelmatig Nederland, waar nog familie woont. Ik heb hem verteld over pasar malams, waar hij nog niet van af wist, en hij zei dat hij bij zijn volgende bezoek aan Nederland zeker geïnteresseerd zou zijn om een pasar mee te maken. Het schijnt dat de concentratie Indo’s (hij maakt geen onderscheid met Ambonezen, en ik zie in dit geval ook niet in waarom ik dat wel zou doen) groter is in Los Angeles.
Tevens is hij weleens afgereisd naar Ambon, maar vanwege de religieuze rellen daar is het de laatste tijd voor hem moeilijker geweest om erheen te gaan, hoewel hij graag zou willen.
Of hij weleens in de knoop zit met zijn achtergrond/identiteit, of al dan niet op zoek is, is in ons gesprek niet aan de orde gekomen. Daarvoor zijn we niet ‘close’ genoeg. 🙂
@Jeroen, ik verwijs terug naar Patricks bericht over de Amerikaanse Indo’s die zich eerst trotse Amerikanen voelen, en vervolgens trotse Amerindo’s. Ik wil niet beweren dat óf nationaliteit óf ethniciteit belangrijker is, en eigenlijk vind ik landgrenzen onzinnig en onbelangrijk. Maar als ik het bij mezelf kan nagaan zou ik het ook zo voelen als de beschreven Amerindo’s.
Ikzelf ben Nederland wel dankbaar om een eenvoudige reden: mijn grootouders moesten Indonesië verlaten omdat omstandigheden voor Indo’s aldaar verslechterden. Nederland heeft hen ontvangen, en ze hebben hier een nieuw leven kunnen opbouwen. Ging niet zonder horten of stoten, en m’n moeder en haar zusjes hebben ook dingen aangehoord als ‘poepchinees’ en ‘blauwe aap’, maar het meerendeel van de autochtone Nederlanders was vriendelijk en warm.
De tegenstelling die ik in de persoonlijke geschiedenis van mijn eigen familie zie is: Indonesië spuwde mijn grootouders uit, Nederland ontving hen. Hier geen bedreigingen of moordpartijen, nooit. Dan maar door de enkele domoor voor ‘poepchinees’ worden uitgescholden, neem je toch voor lief?
Indonesië is het tanah air van mijn oma, Nederland is het mijne.
@CJ
Nee ik ben Nederland niet dankbaar.
Ze hebben Indo’s gebruikt en toen ze ons niet meer nodig hadden probeerden ze van ons af te komen.
Daarmee doel ik op het strategisch gebruiken van het Nederlandsschap.
Je moet je afvragen waarom Indo’s ook die geen Nederlands bloed hadden gelijk werden gesteld aan de Nederlanders.
Omdat ze ons nodig hadden.
Toen het Suez Kanaal werd geopend hadden ze ons niet meer nodig en probeerden ze ons weer tot het niveau van Indonesiers te brengen. Alleen dankzij de Indo’s en totoks werd Nederland tijdelijk tegen gehouden.
Na de Indonesische onafhankelijkheid deed Nederland er alles aan om de Indo’s in Indonesie te houden, ook nu weer was het dankzij de Indo zelf en de VS dat we in Nederland werden binnen gelaten.
Nee we hebben meer aan onze voorouders te danken dan aan Nederland.
En dat is geen anti-Nederlandse gedachte, zelfs mijn Nederlandse vader is het daar mee eens.
Ik wil hier niet voorbijgaan aan het bericht van Jeroen, maar ik zit nog midden in het proces van het sorteren van de verschillende impressies en ervaringen van de oudere generaties Indischen- een goed antwoord kan ik, uit gebrek aan kennis, dus niet schrijven.
Maar ik heb een kleine zoektocht gemaakt op het net naar interviews met zangeres Michelle Branch, die een Indische moeder heeft die met haar ouders geëmigreerd is naar de VS.
In een interview met GoodNewsFromIndonesia.com, zegt zij:
“Yes, I’m third generation. My grandmother was born in East Java, Indonesia, on my mother’s side. She was actually held in a Japanese concentration camp in World War II, and after the war she moved to Holland, where she had my mom, and they moved out to Arizona when she was five.”
Q: “Did your mom’s Eurasian background have a profound influence on your life?”
“Actually not as much. Its funny because my mom spoke Dutch and doesn’t know too much Indonesian*. And besides the Indonesian food and stuff like that, I really knew nothing about it growing up. I guess its part of the beauty of being American. All these different people with different backgrounds, and so I never felt like I really stood out or anything. I felt more like I had something that was special compared to other kids. I never really knew anything about it.”
Bron: http://goodnewsfromindonesia.org/tag/michelle-branch/
Let erop dat ze zegt dat, hoewel ze nooit vond dat ze opviel tussen de verschillende mensen met verschillende etnische/culturele achtergronden, ze tóch vond dat ze iets eigens had vergeleken bij de andere kinderen. Wat mij betreft ’n kort maar waardevol statement van een Amerindo.
(Waar zij verbleef, Sedona, Arizona, schijnt overigens 90% blank te zijn).
*We gaan voorbij aan het gebruik van ‘Indonesisch’ in deze context (vs ‘Indisch’), omdat discussies over deze termen altijd teveel onnodige soesa met zich meebrengt. 😉
Soesa?
Diskussies over verschillen en overeenkomsten van Indisch en Indonesisch zijn best wel leerzaam.
In Amerika kennen ze het woord Indisch niet in onze betekenis en indo’s zeggen ook maar Indonesian, om niet telkens weer te moeten uitleggen wat Indisch is.
De functie van het uitleggen van wat Indisch is, is anders in de VS.
In Nederland leggen we uit dat we niet Indonesisch zijn om te benadrukken dat we geen allochtonen zijn, maar ‘gewone’ Nederlanders.
In de VS hoeft dat niet, Indisch heeft geen meerwaarde.
Zowel Indischen als Indonesiers zijn daar, vanuit Nederlands perspectief, allochtoon.
Waarschijnlijk is het voor sommige Indo’s in de V.S. belangrijker om te benadrukken geen Mexicaan te zijn.
“In Nederland leggen we uit dat we niet Indonesisch zijn om te benadrukken dat we geen allochtonen zijn, maar ‘gewone’ Nederlanders.”
Beste Jeroen,
Zou het niet zo kunnen zijn dat omdat de belanda’s aan indisch en indonesisch dezelfde betekenis toekenden, hetgeen van uit hun optiek niet eens zo’n vreemde gedachte was, want fysiek bedoelden zowel wij als zij hetzelfde gebied, dat wij wilden benadrukken dat wij Nederlanders waren, om aan te geven dat er in Indonesie ook Nederlanders woonden?
Het woord indisch had voor mijn ouders geen enkele betekenis dan een met negatieve bijklank. Allochtoon? Volgens mij wisten zij niet eens wat dat woord betekende.
Wij hadden altijd de Nederlandse nationaliteit gehad, en wij kwamen niet vanuit Indonesie naar Nederland uit ekonomische redenen. Wat wij in Nederland aantroffen wekte bij mijn ouders vaak vaak verbazing. Een Hollandse vuilnisophaler was zo wat het 8e wereldwonder. Apalagi een Hollander die elke dag met de fiets 2 heuvels op- en af reed om naar zijn werk, de Staatsmijnen te fietsen.
Was er geen oorlog tussen Indonesie en Nederland dan waren we helemaal niet naar Nederland gegegaan, want zo slecht hadden we het ook weer niet inindonesie, althans wij niet.
Het had niks te maken met het feit dat wij wilden benadrukken dat wij geen allochtonen waren. Wij hadden net als de totok evengoed het recht om in Nederland te zijn, er te wonen en te werken, omdat wij Nederlanders waren, alleen woonden wij ergens anders.
p.s.
Die negatieve bijklank van indisch had niets te maken met het feit dat mijn ouders neerkeken op andere indo’s e.d. — moge dat heel duidelijk zijn — maar meer met het feit dat totoks zowel als bepaalde indo’s (ja meneer!!) dat als een containerbegrip hanteerden voor alles wat maar dom. lui, indolent en achterlijk was.
Ed Vos / August 22, 2011
Zou het niet zo kunnen zijn dat omdat de belanda’s aan indisch en indonesisch dezelfde betekenis toekenden,
============================================================
Ken niet Om .
Indische Nederlanders/Indo zijn volgens de wet Nederlanders .
Met het verschil dat de laatste groepen 2de rangs Nederlanders zijn . En niet Totoks.
Indonesisch/Indonesiers zijn ex Inlanders .
Mijn Inlandse overgrootouders waren voor 1892 ook Nederlanders .Mijn grootouders eerst Nederlanders en toen Nederlandse onderdaan.
Mijn ouders waren Nederlandse onderdanen/Indonesiers .
Beste vriend, vriend ik heb het niet over de nederlandse wet. Wat wist de gemiddelde Nederlander (belanda) in Nederland nou van die bruintjes die zij zagen overkomen uit den vreemde? Als het geen al indonesiers waren dan waren het indische mensen: bastaarden, halfbloedjes
Ik heb niet over de gemiddelde Jan met de pet .
Heb ik geen hoge verwachtingen.
Ik heb over goed opgeleide Nederlanders, politici, wetenschappers , regering(en), partijen,beleidsmaker etc .
Die moeten het beter weten , dan de zgn Jean Pierlooo’s .
En iedereen die een beetje leest weet dat in Nederlands Indie ze als 2de rangs Nederlanders werden gezien.
En in Nederland moeten ze nog steeds “vechten”voor hun rechten .
En in Nederland moeten ze nog steeds “vechten”voor hun rechten
Beste vriend, zolang ik als Nederlander en jij als Indonesier later nog kunnen genieten van onze volledige Nederlandse pensioenrechten vind ik alles prima. Mijn vader is toch al dood, en zijn mogelijke aandeel mogen ze schenken aan de armen in indonesie en zij die nog smartengeld tegoed hebben. Die hebben het heel hard nodig volgens mij.
In Nederland lopen er heden ten dage nog veel meer 2e rangsburgers rond die niet aan de bak kunnen al hebben ze een hogeschoolopleiding achter de rug.