De EK-beleving in Indonesië

EK finale Spanje - Italie Locatie: RRI Surabaya. Datum: 02/07/2012 Foto: Rennie Roos

EK finale Spanje – Italie Locatie: RRI Surabaya. Datum: 02/07/2012 Foto: Rennie Roos

EURO 2012 was groot in Indonesië, ook al werd alles hier pas midden in de nacht uitgezonden. TV-programma’s stonden in het teken van het EK, kranten drukten speciale EK-edities en op straat werd met gigantische bilboards reclame gemaakt voor het belangrijkste voetbaltoernooi van het jaar.

Edwin van der Sar over het verlies van Oranje.

Zelfs analist Edwin van der Sar kan op Indonesische televisie niet voorkomen dat Nederland wordt uitgeschakeld door Portugal. Locatie: Pamekasan, Madura. Datum: 18-06-2012 Foto : Rennie Roos

Jong en oud stonden bovendien achter Oranje, al vroeg ik mij zo nu en dan wel af, welk Oranje: de oudere generatie sprak vooral over Van Basten, Gullit en Rijkaard, en niet over Sneijder, Van Persie en Van der Vaart.

Om de finalewedstrijd te kijken, stapte ik vannacht rond een uur of half  uit de auto, voor het RRI-gebouw in Surabaya. Meteen zag ik veel jonge Indonesiërs, een groot scherm en daarop het nationale elftal van Spanje – een flashback naar de finale van 2010. Helaas was Oranje alweer twee weken thuis en Italië de tweede finalist. Wat bij voorhand een spannende wedstrijd had moeten worden, werd een galavoorstelling voor de Spaanse supporters: de 4-0 overwinning is nu al legendarisch.

EK finale Spanje - Italie Locatie: RRI Surabaya. Datum: 02/07/2012 Foto: Rennie Roos

EK finale Spanje – Italie Locatie: RRI Surabaya. Datum: 02/07/2012 Foto: Rennie Roos

De sfeer tijdens de wedstrijd was erg gemoedelijk en, in tegenstelling tot in 2010, vond ik het nu niet heel erg om tussen de juichende Spaanse aanhang te zitten. Tijdens de wedstrijd rookten we gezamenlijk kretek, bestelden we eten bij de Kaki Lima’s en schreeuwden we zo nu en dan BOEH!  als het beeld even uitviel. Al met al een leuke ochtend, die door de meesten niet met een biertje werd afgesloten, maar met het ochtendgebed in de moskee.

Sinds de halve finales konden inwoners van de kampungs van de wedstrijden genieten dankzij een beamer.

Het tijdsverschil zorgde er helaas voor dat we het EK hier niet optimaal konden volgen. Veel mensen sloegen de groepswedstrijden over, omdat twee uur ’s nachts simpelweg te laat is. Iedereen was wel op de hoogte van de uitslagen, en naarmate het toernooi vorderde, groeide het aantal kijkers gestaag. Sinds de halve finales konden inwoners van de kampung van de wedstrijden genieten dankzij een beamer, in ruil voor een kleine bijdrage. Midden in de nacht keken mensen de afgelopen week dus voetbal en – onder invloed van de 24-uurs openingstijden van fastfoodketens – aten ze daar Happy Meals bij.

Afgelopen week zag ik in de documentaire Oranje Ambon op Uitzending Gemist hoe Ambon oranje kleurde tijdens het WK in Zuid-Afrika. Met Giovanni van Bronckhorst als aanvoerder van Oranje leek het niet meer dan logisch dat vele Molukkers en Indonesiërs achter het Nederlands elftal stonden. Ik had inderdaad het idee dat na het vertrek van Gio, de support voor Oranje zou afnemen – maar ik had het mis. In Surabaya staan de winkels nog steeds vol met Oranje merchandise, op televisie zie je presentatoren gehuld in oranje shirts en op Bali heb ik nog nooit zoveel Nederlandse vlaggen gezien.

Oranje-recame in Surabaya. Foto: Rennie Roos

Oranje-recame in Surabaya. Foto: Rennie Roos

Gezien onze geschiedenis blijf ik dat bijzonder vinden, dat er zoveel Indonesiërs zijn die voor Oranje juichen. Wie had in de jaren vijftig gedacht dat er vandaag de dag weer vele Indonesiërs de straat op zouden gaan en met trots een roodwitblauwe vlag zouden dragen? In Oranje Ambon probeert Jim Pentury via voetbal twee bevolkingsgroepen dichter bij elkaar te brengen. Ik denk dat het Nederlands elftal daarin al geslaagd is, want dankzij Oranje wordt er namelijk weer “Hup Holland” geroepen in een land waar een halve eeuw geleden nog Nederlanders verjaagd werden.