Fotograaf Armando Ello signeert
Vijf jaar hebben journalist Griselda Molemans en fotograaf Armando Ello aan het boek Zwarte huid, oranje hart gewerkt, in Nederland, maar ook in de VS, Indonesië, Canada en Suriname. Gisteren presenteerden zij in het Nationaal Archief (Den Haag) hun indrukwekkende bevindingen aan zo’n 150 gasten, inclusief vier Ghanese chiefs. De foto’s en verhalen gaven me kippenvel, maar vooral het gevoel dat Indo’s inderdaad kosmopolieten zijn, als ze dat willen.
Het KNIL heeft tijdens de Nederlandse aanwezigheid in Indonesië duizenden Afrikaanse soldaten ‘gerekruteerd’. Hun nazaten heten belanda hitams (zwarte Hollanders), of Indo-Afrikanen. Ze hebben zich, na de soevereiniteitsoverdracht in 1949, verspreid over de hele wereld. De aanleiding voor het bijna 300 pagina’s tellende boek was de zoektocht van Griselda Molemans naar haar eigen wortels: “Ik dook in de stamboeken van het KNIL en las over mijn overgrootvader, zelfs hoe hij eruit zag stond erin. Ik zocht door en vond prachtige verhalen. Hier smul ik van.”
Terwijl foto’s voorbij flitsen, vertelt Molemans: “De Indo-Afrikanen waren erg oranje-gezind. Hun kinderen kregen puur Hollandse namen, zoals Beatrix en Juliana. “Een bijzonder verhaal is dat van deze Indo-Afrikaan, Willem Najoersie. Hij zat bij het KNIL in Salatiga. Hij was blijkbaar niet blij met zijn achternaam en heeft permissie gevraagd om zijn naam te mogen veranderen. In? Niks! (lachend) Ja, hij is dus de geschiedenis ingegaan als Willem Niks.”
Ook hebben Ello en Molemans de nazaten van de Ghanese prins Kwasi Boachi weten te traceren, bekend geworden na het boek de Zwarte met het witte hart (Arthur Japin, 1997). Van de vier kinderen bleek de jongste zoon, Dominic, de “schatbewaarder van de familiegeheimen te zijn”, in de woorden van Molemans. Hij bleek zich bewust te zijn van de vele etnische wortels in zijn bloed. “Dominic moest een keer in een formulier aangeven wat zijn genetische afkomst is, Pacific, African, Indian, enzovoort. Dominic heeft, vertelde hij, toen alle boxjes aangevinkt. ‘Niemand begreep er iets van’, zei hij, ‘maar ik wel. Ik ben alles.’”
Voor het Nationaal Archief is een project zoals dit een manier om de archieven tot leven te wekken, benadrukte directeur Ingrid Gerritse. Daar zijn Molemans en Ello wat mij betreft volledig in geslaagd.
De foto’s van Armando maakten instemmende reacties en gejuich los – van mensen die zichzelf op het grote scherm geprojecteerd zagen. Op de achtergrond speelt Remember me van James Intveld.
[New Post] Intieme boekpresentatie Zwarte huid, oranje hart – via @twitoaster http://www.indisch3.nl/2010/05/23/intiem…
Hallo Kirsten,
Dank voor je bijzondere reportage! Een paar kleine details: de Indo-Afrikaanse soldaat Willen Najoersie was woonachtig in Salatiga waar hij permissie heeft gevraagd om zijn achternaam te mogen veranderen. En de Ashanti-prins heet Kwasi Boachi. Mooi filmpje!
@Griselda: dank je, ook voor je correcties, ik heb ze meteen doorgevoerd!
Beste Griselda,
Over twee weken zal ik in LA zijn, eigenlijk speciaal om U/jou te ontmoeten.
Vrienden van vroeger hebben U/jou gesproken op de pasar malam van afgelopen zomer in Den Haag. Zij zeiden, dat U/jij tijdens het gesprek dat ontstond n.a.v. het kopen van het boek, mij graag wilde spreken i.v.m. mijn inmiddels overleden tante Sien Gort. Graag zou ik het een en ander vernemen van mijn familie uit de tijd, dat tante Sien nog een jong meisje was.
Mijn moeder, een halfzus van tante Sien, Cecilia Dovica Gort, is afgelopen maart overleden.
Ik heb tante Sien eenmaal mogen ontmoeten ten huize van mijn moeder en haar tweede man die nog in leven is. Het was een sprankelende ontmoeting die inmiddels al eenendertig jaar in het verleden ligt…
Van mijn vrienden, Mieke en Rob Mostert, heb ik begrepen, dat uw/jouw verblijf gedeeltelijk in Nederland, gedeeltelijk in de States plaatsvindt.
Hopenlijk kunnen we elkaar ontmoeten.
Mocht U/je mij te woord willen staan, dan hoor/lees ik dat graag. Ik zal dan de exacte data van ons verblijf en het adres van het Hyatt-hotel waar we zullen logeren, aan U/je doorgeven.
Met vriendelijke groet,
Aldi Christoffels-Stassen.
Ik was blij verrast toen mijn vader mij het boek overhandigde…Wat een teleurstelling dat mijn vader GIJSBERT VAN DEN BURG, zoon van ELEONORA GERARTHS gewoon NOG STEEDS NERGENS wordt genoemd en TOCH een zoon is van Eleonora. De één beweert dat hij verwekt is door JAN VAN DEN BURG, en dus een BROER is van Hubertus (Koko) en Annie van den Burg… weer anderen vertellen mijn vader, dat hij is verwekt door een Engelse officier.. Wanneer komt de waarheid toch een keer aan het licht? Misschien dat IEMAND van de genoemde families mij kan helpen, om er EINDELIJK eens achter te komen WIE de vader is van mijn vader? Wie is/was mijn opa??