Koen van Overdam (39) is oogarts in Het Oogziekenhuis in Rotterdam en gespecialiseerd in glasvocht- en netvliesoperaties. Hij is niet lang geleden teruggekomen van een werkreis naar Nepal, de Filipijnen en Australië. Nu laat hij me elk hoekje en gaatje van dit prachtige ziekenhuis laten zien, letterlijk, en zo beland ik uiteindelijk in operatie-outfit in de OK.

Het spreekuur
Maar voor het zover is, mag ik meekijken tijdens het laatste halfuurtje van zijn spreekuur. Koen behandelt een patient die na een netvliesoperatie nog een vervormd beeld heeft met haar ene oog, terwijl het andere al langer blind is. Koen legt rustig uit dat de operatie geslaagd is en hoe de klachten verholpen kunnen worden. De vrouw is zichtbaar opgelucht en zeer emotioneel. Ik besef me hoe kwetsbaar ze zich moet voelen. Tijdens de lunch vertelt Koen dat hij het zo mooi vindt dat hij mensen kan helpen met zoiets essentieels als oogproblemen. ‘Oogproblemen hebben direct grote invloed op iemands leven, als je iemand hiermee kan helpen is dat heel dankbaar werk.’

Koen in de hal van het Oogziekenhuis van Rotterdam © Christie Haalboom / Indisch 3.0 2012

Koen in zijn spreekkamer © Christie Haalboom / Indisch 3.0 2012

Saamhorigheid
Al pratend groet Koen zijn collega’s, iedereen lijkt elkaar goed te kennen. Het is een hechte groep mensen. Eén keer per jaar organiseert Koen een benefiet voetbalwedstrijd, samen met Engelse collega’s die hij heeft ontmoet tijdens een uitwisseling. Het versterkt het saamhorigheidsgevoel, en het zou best kunnen dat dit het Indische in hem is. Koen: ‘Iedereen bij elkaar brengen, open en hartelijk naar anderen zijn, en natuurlijk wordt er Indisch gegeten! Indische patienten nemen ook vaak eten voor me mee, je voelt dan toch snel een klik met elkaar.’

Koen met zijn collega’s voor de operatie © Christie Haalboom / Indisch 3.0 2012

Kunst en angstreductie
Na de lunch laat Koen mij de verschillende afdelingen zien. Lopen door het ziekenhuis is als lopen door een galerie. Overal hangt prachtige kunst met verwijzingen naar het oog. ‘Het is niet alleen mooi, het heeft ook een functie,’ vertelt directeur Frans Hiddema, aan wie Koen mij zojuist heeft voorgesteld. Alle deuren van de kantoren staan open, ook dat is bewust. ‘Openheid en transparantie is belangrijk voor het ziekenhuis. De filosofie van het ziekenhuis is voornamelijk gebaseerd op angstreductie,’ vertelt Hiddema. ‘Als mensen minder bang zijn, laten ze zich beter behandelen en zijn ze beter opgewassen tegen wat komen gaat. De patient staat centraal. Daarom is voor de inrichting interieurarchitect Marijke van der Wijst ingehuurd die bekend staat om haar projecten voor musea en tentoonstellingen. Mensen moeten zich op hun gemak voelen en de inrichting draagt daaraan bij.’ Ik vraag me af waarom niet elk ziekenhuis deze insteek heeft. Een week voor het interview ben ik een paar dagen opgenomen geweest in een ziekenhuis en met hoeveel vragen ik van kastje naar de muur ben gestuurd is onvoorstelbaar. Het is dat er niks met mijn ogen aan de hand is, maar mocht dat ooit wel het geval zijn, dan weet ik waar ik moet zijn.

Koen opereert © Christie Haalboom / Indisch 3.0 2012

Op het scherm achter Koen kan ik de operatie volgen © Christie Haalboom / Indisch 3.0 2012

In de OK
Toch ben ik blij dat ik niet de patient ben bij wie ik een uurtje later door een microscoop ìn haar oog aan het turen ben! Ik ben in een groen tenue gehesen, heb in de koffiekamer mogen lachen om typsiche mannengrappen en nu sta ik met camera en al foto’s te maken van de operatie die Koen zojuist van een collega heeft overgenomen. Ik heb het warm, en ik weet niet of het komt doordat ik in zo’n mondkapje aan het ademen ben, of door de spanning. Even later sta ik vol verbazing en interesse te kijken hoe Koen met een minilaser het netvlies weer op zijn plaats lasert. Superindrukwekkend. Petje af voor deze Indo!

Het interieur stelt de patient gerust © Christie Haalboom / Indisch 3.0 2012

Koens Indische opa maakte paard en wagentjes van plexiglas. Deze staan nu op Koen’s bureau. © Christie Haalboom / Indisch 3.0 2012