Ik ken mensen die een kookboek op hun nachtkastje hebben liggen. Alsof het hoofdstukken in een roman zijn, lezen zij vlak voor het slapen gaan nog een paar recepten door. Ik behoor niet tot deze categorie. In feite behoor ik tot de categorie die niet één kookboek in haar boekenkast heeft staan. Koken heb ik geleerd door in de keuken rond te hangen als mijn vader in de weekenden Indisch kookte, en door bij oma over haar schouder mee te kijken naar wat er gaande was op het aanrecht en in de wadjan. Toen er een zwaar pakket werd geleverd aan mijn deur, en ik hierin Boekoe Bangsa (Boek van de familie) aantrof, zonk de moed mij in de schoenen. ‘Moet ik dat allemáál doorlezen?!’ Echter, na het openslaan van het boek, kwam de moed hand in hand met een flinke dosis enthousiasme teruggesneld.

Boekoe Bangsa is voortgekomen uit een samenwerking van Harold Pereira, Mirjam van der Rijst en Eveline Stoel. In woord en beeld laten zij vijftien Indische, Chinees-Indische en Molukse families aan het woord over hun familierecepten. Het doel is niet alleen om de familierecepten te delen, maar ook de verhalen te delen over de komst naar Nederland, hoe er in het begin geïmproviseerd moest worden om de gerechten van thuis te kunnen hercreëren, en hoe deze ‘culinaire familietradities’ overgenomen en aangepast zijn door de jongere generaties.

‘Voor ieder wat wils’, is de gedachte die bij mij opkomt als ik naar de recepten kijk. Er is veel diversiteit aan recepten, en geen overdreven lange uittreksels betreffende de ingrediënten en bereidingswijze. Hierdoor durf je zelfs als onervaren ‘kok’ de keuken in te duiken. Voor de mensen die extra makkelijk willen doen, of de studenten die aan het einde van de maand bijna geen studiefinanciering meer over hebben, zijn er zelfs recepten met ingrediënten uit blik! Ook mijn ultieme favoriet, corned beef, heb ik langs zien komen. Mijn aandacht werd in het bijzonder getrokken door de recepten waar de mix van Aziatische en Westerse invloeden duidelijk in naar voren komen, van erwtensoep met lombok en rijst tot hachee met chips! Wat mij echter wel een beetje teleurstelde, is het ontbreken van een goed tempé-recept. Juist tempé had ik wel verwacht als een typisch Indisch product/ingrediënt. Niettemin heb ik het boek ondergeplakt met post-its bij de gerechten die ik graag een keer uit wil proberen. De geïnterviewde Maya heeft dan ook helemaal gelijk als zij stelt dat ‘lekker eten gedeeld moet worden’.

De verhalen voorafgaand aan de familierecepten bieden een unieke blik in de familiegeschiedenissen, en laten duidelijk zien hoe elke familie op een eigen manier waarde hecht aan koken en het doorgeven van recepten. Wordt er bij veel van de families niet zonder slag of stoot een recept doorgegeven, in andere families wordt dit juist gestimuleerd. Een mooie uitspraak van Dennis over het doorgeven en eigen maken van familierecepten: ‘jouw favoriete gerechten zeggen iets over wie je bent’. Ik vind echter wel dat de overdracht en aanpassing van de recepten, van generatie op generatie, beter uit de verf had kunnen komen. Over het algemeen is er steeds één hoofdpersoon aan het woord. Het zou misschien interessanter zijn geweest als er een soort dialoog tussen de generaties was gecreëerd. Zeker omdat eten voor de families van jong tot oud zonder meer verbonden is met nostalgie, gezelligheid en, met de woorden van Han: ‘mooie momenten’. Momenten die door Harold Pereira op treffende wijze zijn vastgelegd met de fotocamera!

Het boek is duidelijk niet alleen een naslagwerk voor recepten, maar ook een verborgen schat aan familiegeschiedenissen waar koken en ‘lekker eten’ een essentieel onderdeel van uitmaken. Op mijn nachtkastje zul je het boek niet vinden, maar het heeft wel een ereplaatsje gekregen in mijn boekenkast. De recepten, in combinatie met de verhalen en de prachtige foto’s van de gerechten, personen en hun thuisomgeving, gunnen de lezer een waar kijkje in de levens én de keukens van de families.

Boekoe Bangsa (Boek van de familie) – Uitgeverij Terra Lannoo bv

Indisch3.0 mag twee Boekoe Bangsa weggeven! Hebben? Like dit artikel op facebook óf stuur een mailtje naar redactie@indisch3.nl o.v.v. Boekoe Bangsa