De afgeladen Bengkel-zaal verraadt de populariteit van de jonge man op het podium, de schelpenketting om zijn nek verraadt een tropische afkomst. Ik ken hem nog niet, de Hawaiiaanse gitaarvirtuoos Makana. Na de masterclass ben ik, gitaar-newbee, om en snap ik waarom slack key gitaar zo bij Indo’s past.

Makana masterclass Bengkel TTF 2011 (c) Kirsten Vos/ Indisch 3.0 2011

Makana masterclass Bengkel TTF 2011 (c) Kirsten Vos/ Indisch 3.0 2011

Makana, ik gok dat hij een jaar of 30 is, legt in het Engels uit wat slack-key gitaar is. ‘Slack-key gitaar is net zoiets als de Spaanse flamenco en de blues uit New Orleans. Het is een typisch Hawaiaanse, volkse muzieksoort. Het verhaal gaat dat het begonnen is met de komst van ‘cowboys’. Die brachten gitaars mee en maakten Hawaianen bekend met het instrument. Toen de cowboys vertrokken, hebben de Hawaianen hun eigen draai gegeven aan gitaarmuziek.’

Slack key gitaar betekent, als ik het goed begrijp, dat je de toetsen, waarmee je de klanken van de gitaarsnoeren instelt, meer ‘ruimte’ (=slack) geeft, waardoor je een – in mijn eigen woorden – galmend, resonerend geluid krijgt. Grappig, ik heb daar niet eerder bij stilgestaan, maar dat is inderdaad hoe ik de klank van Hawaiiaanse muziek zou omschrijven. Is dat ook de parallel met krontjong muziek, trouwens?

Makana vervolgt: ‘Met de komst van missionarissen is veel wat typisch Hawaiiaans was, verboden. Slack key gitaar incluis, dus ging het underground. Het werd een erg persoonlijke bezigheid; vaders wilden het niet eens aan hun kinderen leren. Pas halverwege de vorige eeuw traden slack key gitaristen in de openbaarheid.’

Makana masterclass Bengkel TTF 2011 (c) Kirsten Vos/ Indisch 3.0 2011

Makana masterclass Bengkel TTF 2011 (c) Kirsten Vos/ Indisch 3.0 2011

Het typische Hawaiiaanse van deze gitaarstijl zit hem niet alleen in de klank, het drukt ook de Hawaiaanse levensvisie uit. Makana: ‘Bij slack key gaat het meer om het instrument dan om de gitarist. Met weinig aanraking krijg je al veel klank. Dat zie je aan mijn handen. Deze hand (waarmee hij de akkoorden aanslaat) doet het meeste werk, de hand waarmee ik de klanken vervorm het minst. Bij rockmuziek is dat juist andersom: daar zit de meeste actie juist bovenin (bij de hals).’ De gitarist concludeert: ‘So, not much is going on, but a beautiful sound is coming out’.

Tussendoor geeft de virtuoos een paar demonstraties, zoals hoe je een Portugees fadostuk kan spelen met slack key, en hoe een slack key stuk kan klinken als je de rock-techniek gebruikt. Dankzij de enthousiaste TTF-gastheer, geeft het – vreemd genoeg – chagerijnig kijkende publiek Makana af en toe een hartelijk applaus. Ik observeer Makana met bewondering. Volledig geconcentreerd sluit hij zijn ogen en laat zijn handen soepel over de gitaar glijden. Soms zie ik een minuscule glimlach om zijn lippen verschijnen, alsof hij tevreden is met de klanken die de gitaar hem wil geven. Mooi vak, gitarist.

Makana masterclass Bengkel TTF 2011 (c) Kirsten Vos/ Indisch 3.0 2011

Makana masterclass Bengkel TTF 2011 (c) Kirsten Vos/ Indisch 3.0 2011